Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
lediem.net giới thiệu đến các bạn đọc hướng dẫn trả lời các câu hỏi của bài đọc Thư lại dụ Vương Thông (Trích Quân trung từ mệnh tập) của Nguyễn Trãi. Gợi ý trả lời các câu hỏi trước khi đọc, trong khi đọc và sau khi đọc. Sau đây xin mời các bạn cùng tham khảo.
Quân trung từ mệnh tập là tập hợp các thư từ và mệnh lệnh trong quân đội do Nguyễn Trãi soạn trong giai đoạn kháng chiến chống Minh (1418-1427) theo mệnh lệnh của Bình Định Vương Lê Lợi. Phần chính trong tác phẩm là những bức thư gửi các tướng giặc Minh. Đây là những áng văn chính luận chiến sắc sảo, đanh thép với lập luận chặt chẽ, phân tích sáng rõ, lời lẽ khi cứng cứng rắn, lúc mềm dẻo linh hoạt, nhằm dụ hàng quân giặc, tránh tổn thât nặng nề cho cả đôi bên.
Thư lại dụ Vương Thông là bức thư số 35 trong Quân trung từ mệnh tập, được Nguyễn Trãi viết vào khoảng tháng 2 năm Đinh Mùi (1427) nhằm phân tích tình hình khó khăn của nhà Minh và vạch rõ nguy cơ nguy cơ bại vong của quân giặc nếu vẫn ngoan cố giữ thành chờ viện binh.
Trước khi đọc: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
Câu hỏi: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
Bài thơ Bảo kính cảnh giới – bài 56 của Nguyễn Trãi có câu: “Đao bút phải dùng tài đã vẹn”. Hình ảnh “đao bút” đã nói lên quan niệm gì về vai trò của nhà văn và văn chương trong hoàn cảnh đất nước có giặc ngoại xâm?
Gợi ý trả lời: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
– Vai trò của nhà văn: “Đao bút” là nói nên vai trò của nhà văn trong hoàn cảnh đất nước có giặc ngoại xâm. Mỗi nhà văn phải có ý thức dùng ngòi bút của mình làm vũ khí chiến đấu.
– Vai trò của văn chương: Đưa những tác phẩm văn chương vào quá trình chống giặc ngoại xâm; sáng tác những tác phẩm văn học để khích lệ tinh thần chiến đấu, khát vọng chiến thắng; lên ác, tố cáo tội ác kẻ thù, ca ngợi chiến thắng quân ta.
Đọc văn bản: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
Câu 1 theo dõi: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
Những từ ngữ nào được nhắc lại nhiều lần trong đoạn này? Điều đó có ý nghĩa gì?
Từ ngữ được nhắc lại nhiều lần trong đoạn này là từ “thời thế”.
Tác dụng: tác giả nhấn mạnh từ thời thế, để cho Vương Thông chú ý và hiểu được tình hình lúc bấy giờ của quân Minh trên Đất nước ta.
Gợi ý trả lời: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
Từ ngữ được nhắc lại nhiều lần trong đoạn này là từ “thời thế”.
Tác dụng: tác giả nhấn mạnh từ thời thế, để cho Vương Thông chú ý và hiểu được tình hình lúc bấy giờ của quân Minh trên Đất nước ta.
Câu 2 suy luận: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
Tác giả nhắc đến những chuyện xưa nhằm mục đích gì?
Gợi ý trả lời: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
Nguyễn Trãi nhắc lại những chuyện nhằm mục đích ôn lại chuyện cũ mà hiểu ngày nay (“ôn cố nhi tri tân”), để cho Vương Thông hiểu được sự thất bại tất yếu của quân Minh trên đất nước ta.
Câu 3 theo dõi: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
Chỉ ra các nguyên nhân tác giả cho rằng quân giặc tất yếu phải thua.
Gợi ý trả lời: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
Các nguyên nhân tác giả cho rằng quân giặc tất yếu sẽ thua là do: thiên thời, địa lợi, nhân hòa.
Thiên thời: là nước lũ mùa hạ chảy tràn, cầu sàn, rào lũy sụp lở, củi cỏ thiếu thốn, ngựa chết, quân ốm,…
Địa lợi: là nước xa không cứu được lửa gần, viện binh có đến thì cũng phải nhận thua, bọn Vương Thông tất yếu sẽ bị bắt.
Nhân hòa: là không được lòng dân; gian thần chuyên chính, bạo chúa giữ ngôi, người cốt nhục hại nhau, chốn cung đình có biến.
Ngoài ra còn có các nguyên nhân khác:
Đội quân hùng mạnh, tinh nhuệ, chiến mã giỏi của nhà Minh đều đóng ở biên giới phía Bắc để phòng bị quân Nguyên xâm lược, không giành cho việc xâm lược phương Nam.
Câu 4 suy luận: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
Giải pháp tác giả đưa ra hợp lí như thế nào cho cả đôi bên?
Gợi ý trả lời: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
Giải pháp mà tác giả đưa ra hợp lí cho cả đôi bên:
Phía quân Vương Thông: chém lấy đầu Phương Chính, Mã Kỳ đem nộp để hàn gắn vết thương của nhân dân Đại Việt.
Phía Đại Việt ta: giữ lễ, sẵn sàng nối lại sự hòa hảo, sửa cầu đường, sắm sửa thuyền ghe để đưa quân Minh về nước.
Sau khi đọc: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
Câu 1: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
Cho biết mục đích và đối tượng của bức thư. Việc tác giả chọn cách nghị luận dưới hình thức một bức thư có tác dụng như thế nào?
Gợi ý trả lời: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
Mục đích: Thuyết phục quân giặc đầu hàng.
Đối tượng: Tổng binh Vương Thông, tướng giặc Minh.
Việc tác giả chọn cách nghị luận dưới hình thức một bức thư làm cho lời lẽ trong bức thư vừa có tính chặt chẽ, đanh thép, vừa có sự mềm dẻo, tận tình, tha thiết. Điều đó tác động vào cả mặt tâm lí lẫn lí trí của đối phương, làm tăng hiệu quả cho bức thư dụ hàng tướng giặc.
Câu 2: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
Trong đoạn trích dưới đây, câu văn nào nêu luận điểm, câu văn nào nêu lí lẽ, bằng chứng?
“Kể ra người dùng binh giỏi là ở chỗ biết rõ thời thế mà thôi. Được thời có thế thì mất biến thành còn, nhỏ hóa ra lớn; mất thời mất thế, thì mạnh hóa ra yếu, yên lại chuyển nguy. Sự thay đổi ấy chỉ trong khoảnh khắc trở bàn tay thôi. Nay các ông không hiểu rõ thời thế, lại trang sức bằng lời dối trá, thế chẳng phải là bọn thất phu hèn kém ư? Sao đáng để cùng bàn việc binh được?”
Gợi ý trả lời: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
Câu văn nêu luận điểm: Kể ra người dùng binh giỏi là ở chỗ biết rõ thời thế mà thôi.
Câu văn nêu lí lẽ: Được thời có thế thì mất biến thành còn, nhỏ hóa ra lớn; mất thời mất thế, thì mạnh hóa ra yếu, yên lại chuyển nguy. Sự thay đổi ấy chỉ trong khoảnh khắc trở bàn tay thôi.
Câu văn nêu bằng chứng: Nay các ông không hiểu rõ thời thế, lại trang sức bằng lời dối trá, thế chẳng phải là bọn thất phu hèn kém ư? Sao đáng để cùng bàn việc binh được?”
Câu 3: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
Ở phần 2, tác nhiều lần vạch rõ sự giả trá, gian dối của quân Minh và cho rằng như thế là trái với “mệnh trời”. Hãy dẫn ra một số từ ngữ, câu văn cho thấy điều đó. Theo bạn, vì sao việc nói đến “mệnh trời” lại cần thiết trong bức thư này?
Gợi ý trả lời: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
Ở phần 2, tác giả nhiều lần vạch rõ sự giả trá, gian dối của quân Minh và cho rằng như thế là trái với “mệnh trời”.
Một số từ ngữ, câu văn vạch rõ sự giả trá, gian dối của quân Minh:
Trước đây, bề ngoài thì giả cách đầu hàng, bên trong ngầm mưu gian trá.
Cứ đào hào đắp lũy
Ngồi đợi viện binh
Tâm tích không minh bạch
Trong ngoài khác nhau, sao có thể khiến tôi không nghi ngờ mà tin tưởng cho được.
Việc nói đến “mệnh trời” lại cần thiết trong bức thư này là vì:
Thể hiện tư tưởng thiên mệnh của Nho giáo.
“Mệnh trời” cho thấy sự tất yếu, thuận theo tự nhiên: quân Minh phải thua trận. Vì thế thuyết phục được Vương Thông ra hàng.
Câu 4: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
Khái quát những nguyên nhân thất bại tất yếu của quân Minh mà tác giả đã vạch rõ trong
phần 3. Điều gì đã tạo nên tính chất đanh thép, quyết đoán trong phần này?
Gợi ý trả lời: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
Những nguyên nhân thất bại tất yếu của quân Minh mà tác giả đã vạch rõ trong phần 3 là: thiên thời, địa lời, nhân hòa.
Giọng điệu nghị luận trong bức thư thay đổi linh hoạt, khi đanh thép, quyết đoán; khi từ tốn, sâu sắc. Sự đa dạng về giọng điệu cũng góp phần làm tăng tính thuyết phục của bức thư.
Cách lập luận (trình bày luận điểm, lí lẽ, bằng chứng) chặt chẽ, thấu đáo của tác giả đã tạo nên tính chất đanh thép, quyết đoán và đầy thuyết phục cho phần này.
Câu 5: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
Trong phần 4, tác giả đã gợi cho Vương Thông những lựa chọn nào? Từ đó, bạn hiểu gì về cách ứng xử của Nguyễn Trãi, Lê Lợi và nghĩa quân Lam Sơn?
Gợi ý trả lời: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
Trong phần 4, tác giả đã gợi cho Vương Thông những lựa chọn:
Ra hàng, chém đầu Phương Chính, Mã Kỳ đêm giao nộp và được quân dân Đại Việt cho về nước đường hoàng, giữ lễ.
Nếu không hàng, thì nghĩa quân Lam Sơn sẽ quyết một trận với Vương Thông, mà trận chiến ấy chắc chắn phần thua là dành cho quân Minh.
Câu 6: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
Nêu những lưu ý trong cách đọc hiểu văn bản nghị luận mà bạn rút ra được sau khi đọc Thư lại dụ Vương Thông của Nguyễn Trãi. Nhận xét về nghệ thuật viết văn nghị luận của Nguyễn Trãi.
Gợi ý trả lời: Thư lại dụ Vương Thông Bài 7 Chân trời sáng tạo
Những lưu ý trong cách đọc hiểu văn bản nghị luận mà bạn rút ra được sau khi đọc Thư lại dụ Vương Thông của Nguyễn Trãi:
-Xác định rõ mục đích và đối tượng mà VB hướng đến.
-Đọc kĩ văn bản, quan sát để nhận ra được vấn đề bàn luận chính (luận đề), hệ thống luận điểm, các lí lẽ và bằng chứng của từng luận điểm.
-Xem xét cách dùng từ, viết câu của tác giả để nhận ra giọng điệu của VB và các thủ pháp nghệ thuật được sử dụng, biết được tác dụng của chúng.
-Phân tích, nhận xét về nghệ thuật lập luận (sắp xếp luận điểm, lí lẽ, bằng chứng) của tác giả.
-Nhận xét về ý nghĩa của văn bản.
Nhận xét về nghệ thuật viết văn nghị luận của Nguyễn Trãi: lập luận chặt chẽ. Lập luận bắt đầu từ quan niệm dùng binh là phải biết thời và thế. Phân tích thời, thế ở Trung Quốc, thế của quân Vương Thông ở thành Đông Quan, chỉ ra các nguyên nhân dẫn đến bại vong tất yếu của quân Minh, cuối cùng khuyên quân của Vương Thông đầu hàng, về nước sẽ có lợi hơn cả.
Một số bài viết liên quan bài Đọc Ngữ Văn 10 – Chân trời sáng tạo:
- Soạn bài Thực hành Tiếng Việt – Bài 6 – Ngữ Văn 10 – Chân trời sáng tạo
- Đọc Bình Ngô Đại Cáo – Bài 7 – Ngữ Văn 10 – Chân trời sáng tạo
- Thư lại dụ Vương Thông – Bài 7 – Ngữ Văn 10 – Chân trời sáng tạo
- Đọc Bảo Kính Cảnh Giới – Bài 7 – Ngữ Văn 10 – Chân trời sáng tạo
- Đất rừng phương Nam Bài 8 Chân trời sáng tạo – Ngữ Văn 10
- Giang Bảo Ninh Bài 8 Chân trời sáng tạo – Ngữ Văn 10
Một số bài viết liên quan bài Viết văn – Ngữ Văn 10 – Chân trời sáng tạo:
- Phân tích đánh giá bài thơ Nắng mới Lưu Trọng Lư – Ngữ Văn 10
- Phân tích đánh giá bài thơ Tỏ lòng Phạm Ngũ Lão – Ngữ Văn 10
Một số bài viết liên quan bài Đọc hiểu (kiểm tra) – Ngữ Văn 10 – Chân trời sáng tạo:
- Đề kiểm tra Ngữ Văn 10 – Đề 1 – Chân trời sáng tạo
- Đề kiểm tra Ngữ Văn 10 – Đề 2 – Chân trời sáng tạo
- Đọc hiểu Đi trong hương tràm – Hoài Vũ
