Giới thiệu đến các bài viết Soạn bài Thực hành tiếng việt bài 2 ngữ văn 10 chân trời sáng tạo (Ngữ Văn 10, Chân trời sáng tạo). Ở đây, chúng tôi sẽ cùng các bạn, tìm hiểu 5 bài tập, trang 50, Bài 2, Ngữ Văn 10, Chân trời sáng tạo, tập 1. Mời các bạn cùng tham khảo.
THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT
Bài 2 – Chân trời sáng tạo
Câu 1. Thực hành tiếng việt bài 2 ngữ văn 10 chân trời sáng tạo
Đọc ba văn bản trên đây và thực hiện các yêu cầu sau:
– Xác định cách đánh dấu phần bị tỉnh lược trong mỗi văn bản (nếu có).
– Giải thích ý nghĩa thông tin của các kí hiệu đánh dấu.
– Chỉ ra những chỗ đánh dấu sự tỉnh lược trong văn bản 1 và 2.
Trả lời: Thực hành tiếng việt bài 2 ngữ văn 10 chân trời sáng tạo
| Văn bản kí hiệu đánh dấu | Những chỗ đánh dấu tỉnh lược | Ý nghĩa thông tin của các kí hiệu đánh dấu |
| Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây | (Lược dẫn: Hơ Nhị, vợ Đăm Săn bị Mtao Mxây bắt cóc. Đăm Săn cùng dân làng đi đánh Mtao Mxây để cứu vợ mình và chàng đã giành được chiến thắng oanh liệt. Phần văn bản dưới đây kể về sự kiện này.) | Tóm tắt ngắn gọn nội dung phần bị tỉnh lược trước đó. |
| Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây | […] | Đánh dấu phần đoạn văn trước đã bị lược bỏ. |
| Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây | (Lược một đoạn: Đăm Săn giết Mtao Mxây. Sau trận đánh, tôi tớ và dân làng của Mtao Mxây mang của cải, tài sản về theo Đăm Săn rất đông.) | Tóm tắt ngắn gọn nội dung phần bị tỉnh lược trước đó. |
| Gặp Ka-ríp và Xi-la | (Lược một đoạn: Về đến đảo Ai-ai-ê (Aiaie), chôn cất En-pê-no (Elpenor) và lại lên đường vượt biển cả tìm về quê nhà, Ô-đi-xê được Xi-ếc-xê báo trước chàng còn phải gặp những nỗi gian nan khác nữa đồng thời căn dặn chàng cách vượt thoát hiểm nguy.) | Tóm tắt ngắn gọn nội dung phần bị tỉnh lược trước đó. |
Thực hành tiếng việt bài 2 ngữ văn 10 chân trời sáng tạo
Câu 2. Thực hành tiếng việt bài 2 ngữ văn 10 chân trời sáng tạo
Ở một số trường hợp, nếu người viết chỉ sử dụng kí hiệu đánh dấu phần văn bản bị lược bỏ mà không viết đoạn tóm tắt phần văn bản này thì sẽ gây khó khăn gì cho người đọc?
Trả lời: Thực hành tiếng việt bài 2 ngữ văn 10 chân trời sáng tạo
Văn bản là một thể thống nhất về nội dung và hình thức, do đó, nếu trong trường hợp trích dẫn hoặc lược bỏ, người viết chỉ sử dụng kí hiệu đánh dấu phần văn bản bị lược bỏ mà không viết đoạn tóm tắt phần văn bản sẽ dẫn đến những khó khăn cho người tiếp nhận văn bản:
+ không nắm bắt được toàn diện về thông điệp mà tác giả gửi gắm;
+ không nắm được những thông tin chi tiết ở phần bị lược bỏ để hiểu được mạch nội dung của văn bản.
Câu 3. Thực hành tiếng việt bài 2 ngữ văn 10 chân trời sáng tạo
Người viết về nhà dài Ê-đê đã trích dẫn mấy lần, các trích dẫn đã được chú thích rõ ràng hay chưa? Hãy trao đổi với các bạn ý kiến của mình.
Trả lời: Thực hành tiếng việt bài 2 ngữ văn 10 chân trời sáng tạo
– Văn bản đã trích dẫn ba lần. Các trích dẫn được chú thích rõ ràng về họ tên, đơn vị công tác, lời trích dẫn được dẫn trực tiếp (sử dụng dấu ngoặc kép để trích dẫn nguyên văn).
+ Tiến sĩ Nguyễn Duy Thiệu, Phó Giám đốc Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam, cho biết: “Chiều dài ngôi nhà dài của người Ê-đê cho thấy…, như ngôi nhà của ông Ama Ha…”;
+ Chị Đàm Thị Hợp, cán bộ Phòng Bảo tàng ngoài trời, Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam cho biết thêm: “Chỉ những gia đình nào…, không trộn lẫn với các dân tộc khác.”
+ Chị Đàm Thị Hợp khẳng định: “Thường nhà người Ê đê … để lên xuống”.
Câu 4. Thực hành tiếng việt bài 2 ngữ văn 10 chân trời sáng tạo
Biện pháp so sánh được sử dụng trong các trường hợp sau có điểm gì khác nhau? Thực hành tiếng việt bài 2 ngữ văn 10 chân trời sáng tạo
- Cũng như người đi câu ngồi trên mỏm đá cao, từ đầu cần câu dài tung xuống biển cái sừng bò hoang đựng mồi cho cá nhỏ rồi quăng lên bờ những con cá câu được, còn giãy đành đạch; các bạn đồng hành của tôi bị lôi vào đá cũng giãy lên như vậy, và Xi-la ăn thịt họ ở cửa hang, trong khi họ đang kêu gào, hoảng hốt giơ tay về phía tôi cầu cứu. Đó chính là cảnh thương tâm nhất mà mắt tôi thấy được trong thời gian lênh đênh trên mặt biển tìm đường. (Trích Gặp Ka-ríp và Xi-la, sử thi Ô-đi-xê)
- Nhà dài như một hơi chiêng, sàn hiên rộng như một hơi ngựa chạy. (Trích sử thi Đăm Săn)
- Tôi tớ mang của cải về nhiều như ong đi chuyển nước, như vò vẽ đi chuyển hoa, như bầy trai gái đi giếng làng cõng nước. (Trích sử thi Đăm Săn)
Trả lời: Thực hành tiếng việt bài 2 ngữ văn 10 chân trời sáng tạo
Cả 3 câu đều sử dụng biện pháp tu từ so sánh nhưng cách so sánh và sử dụng từ ngữ so sánh thì khác nhau.
+ Câu (a): Cái dùng để so sánh (người đi câu ngồi trên mỏm đá cao … còn giãy đành đạch) được đưa lên phía trước, sau đó mới tới cái được so sánh (các bạn đồng hành của tôi … về phía tôi cầu cứu). Các từ so sánh “giống như, “như (vậy)” không bắt buộc đặt giữa hai vế.
+ Câu (b): Sử dụng theo công thức của phép so sánh: Cái được so sánh (Nhà) – cơ sở so sánh (dài) – từ dùng để so sánh (như) – cái dùng để so sánh (một hơi chiêng, sàn hiên rộng như một hơi ngựa chạy).
+ Câu (c): Sử dụng theo công thức của phép so sánh: Cái được so sánh (Tôi tớ mang của cải về) – cơ sở so sánh (nhiều) – từ dùng để so sánh (như – lặp lại 3 lần) – cái dùng để so sánh (ong đi chuyển nước; vò vẽ đi chuyển hoa; bầy trai gái đi giếng làng cõng nước).
Câu 5. Thực hành tiếng việt bài 2 ngữ văn 10 chân trời sáng tạo
Phân tích tác dụng của biện pháp nói quá trong đoạn văn sau:
Bà con xem, Đăm Săn uống không biết say, ăn không biết no, chuyện trò không biết chán. Cả một vùng nhão ra như nước. Lươn trong hang, giun trong bùn, rắn hổ, rắn mai đều chui lên nằm trên cao sưởi nắng. Ếch nhái dưới gầm nhà, kì nhông ngoài giữa bãi thì kêu lên inh ỏi suốt ngày đêm. Các chàng trai đi lại ngực đụng ngực. Các cô gái đi lại vú đụng vú. Cảnh làng một tù trưởng nhà giàu sao mà vui thế! (Trích sử thi Đăm Săn)
Trả lời: Thực hành tiếng việt bài 2 ngữ văn 10 chân trời sáng tạo
Đoạn văn trên sử dụng biện pháp nói quá, mỗi câu có tác dụng nhất định.
+ “Bà con xem, Đăm Săn uống không biết say, ăn không biết no, chuyện trò từ không biết chán”
-> nhấn mạnh sự vui mừng và sức mạnh của Đăm Săn sau khi giành được chiến thắng.
+ “Cả một vùng nhão ra như nước. Lươn trong hang, giun trong bùn, rắn hổ, rắn mai đều chui lên nằm trên cao sưởi nắng. Ếch nhái dưới gầm nhà, kì nhông ngoài giữa bãi thì kêu lên inh ỏi suốt ngày đêm. Các chàng trai đi lại ngực đụng ngực. Các cô gái đi lại vú đụng vú”
-> thể hiện sự giàu có, nhấn mạnh không khí hội hè, vui mừng của người và các con vật tại nhà Đăm Săn sau khi chàng giành chiến thắng.
