Giới thiệu đến các bài viết Soạn bài: Soạn Tự tình 2 Cánh diều ; tự tình 2 sách cánh diều ; tự tình cánh diều ; tự tình cánh diều ngắn nhất ; (Ngữ Văn 10, Cánh Diều). Ở đây, chúng tôi sẽ cùng các bạn, tìm hiểu 6 bài tập, trang 48, Bài 2, Ngữ Văn 10, Cánh Diều, tập 1. Mời các bạn cùng tham khảo.
TỰ TÌNH (Bài 2)
Hồ Xuân Hương
* Nội dung chính: Soạn Tự tình 2 Cánh diều ; tự tình 2 sách cánh diều ; tự tình cánh diều ; tự tình cánh diều ngắn nhất ;
Tự tình (bài 2) thể hiện tâm trạng thái độ của Hồ Xuân Hương trước duyên phận hẩm hiu: vừa đau buồn, vừa phẫn uất, gắng gượng vươn lên nhưng vẫn rơi vào bi kịch. Bài thơ cho thấy khát vọng sống, khát vọng hạnh phúc và tài năng độc đáo của “Bà chúa thơ Nôm” trong nghệ thuật sử dụng từ ngữ và xây dựng hình tượng.
* Thực hiện yêu cầu trong khi đọc (SGK, trang 48): Soạn Tự tình 2 Cánh diều ; tự tình 2 sách cánh diều ; tự tình cánh diều ; tự tình cánh diều ngắn nhất ;
* Trả lời câu hỏi sau khi đọc (SGK, trang 47) Soạn Tự tình 2 Cánh diều ; tự tình 2 sách cánh diều ; tự tình cánh diều ; tự tình cánh diều ngắn nhất ;
Câu 1.
Hãy xác định bố cục của bài thơ. Tác phẩm là lời tâm sự của ai, về điều gì? Điều ấy có liên quan như thế nào đến nhan đề Tự tình?
Gợi ý: Soạn Tự tình 2 Cánh diều ; tự tình 2 sách cánh diều ; tự tình cánh diều ; tự tình cánh diều ngắn nhất ;
Bố cục bài thơ có thể phân chia theo 2 cách sau:
– Cách 1:
+ Hai câu đề: Giới thiệu về hình ảnh người vợ lẽ.
+ Hai câu thực: Cách giải quyết nỗi tâm tư của người vợ lẽ.
+ Hai câu luận: Khát khao tìm đến hạnh phúc của người phụ nữ.
+ Hai câu kết: Quy luật khắc nghiệt của thời gian và tuổi trẻ.
– Cách 2:
+ Phần 1 (4 câu đầu): Thể òng cô đơn, buồn tủi, khát vọng hạnh phúc.
+ Phần 2 (4 câu tiếp): Tâm trạng tuyệt vọng của cảnh đời lẽ mọn.
– Tác phẩm là lời tâm sự của nhân vật trữ tình, về nỗi cô đơn, buồn tủi và khát vọng hạnh phúc.
Câu 2.
Những hình ảnh trong bốn câu thơ đầu của bài thơ cho thấy hoàn cảnh và tâm trạng của chủ thể trữ tình như thế nào?
Gợi ý: Soạn Tự tình 2 Cánh diều ; tự tình 2 sách cánh diều ; tự tình cánh diều ; tự tình cánh diều ngắn nhất ;
– Thời gian: Đêm khuya.
– Không gian: trống trải, mênh mông rợn ngợp.
– Lòng người: trơ trọi, từ “trơ” đi liền với “cái hồng nhan” cùng biện pháp đảo ngữ gợi cảm giác xót xa, bẽ bàng.
– Hình ảnh tương phản: Cái hồng nhan (nhỏ bé – hữu hạn) > < nước non (to lớn – vô hạn)
→ Tô đậm tâm trạng cô đơn, lẻ loi.
– Cụm từ “say lại tỉnh” gợi lên cái vòng luẩn quẩn, càng buồn, càng cảm nhận được nỗi đau của thân phận.
– Hình ảnh “Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn” là hình tượng chứa hai lần bi kịch: trăng sắp tàn (bóng xế) mà vẫn khuyết chưa tròn. Đó là sự tương đồng với người phụ nữ, tuổi xuân trôi qua mà hạnh phúc vẫn chưa trọn vẹn.
Câu 3.
Hình ảnh thiên nhiên và nghệ thuật sử dụng từ ngữ, nghệ thuật đối trong hai câu luận có gì độc đáo? Qua đó, thái độ của nhà thơ được thể hiện như thế nào?
Gợi ý: Soạn Tự tình 2 Cánh diều ; tự tình 2 sách cánh diều ; tự tình cánh diều ; tự tình cánh diều ngắn nhất ;
– Hình tượng thiên nhiên trong hai câu luận đã góp phần diễn tả tâm trạng, thái độ của nhà thơ trước số phận người con gái:
+ Biện pháp đảo ngữ kết hợp với các động từ mạnh “xiên”, “đâm” kết hợp với bổ ngữ thể hiện sự ngang ngạnh, bướng bỉnh của nhà thơ.
+ Hình ảnh: rêu (mềm yếu), đá (thấp bé) không cam chịu số phận, bằng mọi cách cố vươn lên những cản trở (mặt đất, chân mây) để chứng tỏ mình.
→ Tạo nên những hình ảnh miêu tả sinh động, căng đầy sức sống trong những tình huống bi thảm nhất để thể hiện rõ nhất tâm trạng của nhà thơ: gắng gượng vươn lên.
Câu 4.
Phân tích hai câu kết của bài thơ để thấy được nỗi niềm tâm sự của chủ thể trữ tình.
Gợi ý: Soạn Tự tình 2 Cánh diều ; tự tình 2 sách cánh diều ; tự tình cánh diều ; tự tình cánh diều ngắn nhất ;
Hai câu kết: Nhân vật trữ tình quay trở lại với tâm trạng chán chường, buồn tủi.
* Câu thơ thứ 7:
– Ngán: chán ngán, ngán ngẩm.
– Xuân đi xuân lại lại: Từ “xuân” mang hai ý nghĩa, vừa là mùa xuân, đồng thời cũng là tuổi xuân.
=> Mùa xuân đi rồi trở lại theo nhịp tuần hoàn còn tuổi xuân của con người cứ qua đi mà không bao giờ trở lại => chua chát, chán ngán.
* Câu thơ thứ 8:
– Mảnh tình: Tình yêu không trọn vẹn.
– Mảnh tình san sẻ: Càng làm tăng thêm nỗi chua xót ngậm ngùi, mảnh tình vốn đã không được trọn vẹn nhưng ở đây còn phải san sẻ.
– Tí con con: tí và con con đều là hai tính từ chỉ sự nhỏ bé, đặt hai tính từ này cạnh nhau càng làm tăng sự nhỏ bé, hèn mọn.
=> Mảnh tình vốn đã không được trọn vẹn nay lại phải san sẻ ra để cuối cùng trở thành tí con con.
=> Số phận éo le, ngang trái của người phụ nữ trong xã hội phong kiến, phải chịu thân phận làm lẽ.
Câu 5.
Theo em, bài thơ “Tự tình” nói lên những suy nghĩ và tình cảm gì của nhà thơ Hồ Xuân Hương? Điều đó còn có ý nghĩa như thế nào với ngày nay?
Gợi ý: Soạn Tự tình 2 Cánh diều ; tự tình 2 sách cánh diều ; tự tình cánh diều ; tự tình cánh diều ngắn nhất ;
– Qua lời tự tình, bài thơ nói lên cả bi kịch và khát vọng sống, khát vọng hạnh phúc của Hồ Xuân Hương.
-> Ý nghĩa nhân văn của bài thơ: Trong buồn tủi, người phụ nữ gắng vượt lên trên số phận nhưng cuối cùng vẫn rơi vào bi kịch.
– Điều đó có ý nghĩa sâu sắc trong xã hội hiện nay: Khích lệ, động viên người phụ nữ vượt qua số phận, tìm được hạnh phúc cho bản thân.
Câu 6.
Bài thơ để lại trong em cảm xúc hoặc ấn tượng gì? Hãy viết một đoạn văn (khoảng 8-10 dòng) ghi lại điều đó.
Gợi ý: Soạn Tự tình 2 Cánh diều ; tự tình 2 sách cánh diều ; tự tình cánh diều ; tự tình cánh diều ngắn nhất ;
