Giới thiệu đến các bạn bài viết về đề kiểm tra phần làm văn, phân tích đánh giá nội dung và nghệ thuật của một tác phẩm văn học. Bài viết: Phân tích đánh giá Sao sáng lấp lánh (Nguyễn Thị Ấm); phân tích đánh giá truyện ngắn sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh Nguyễn Thị Ấm (Phần 2, phần làm văn, Đề kiểm tra). Đây là tài liệu theo chương trình mới năm 2018, dành cho học sinh có nhu cầu tự kiểm tra và nâng cao kỹ năng viết và phân tích văn học. Nếu bạn là một học sinh quan tâm đến văn học và muốn nắm vững nội dung chương trình mới, đừng bỏ lỡ cơ hội tham khảo bài viết này.
Đề: phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá truyện ngắn sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh nguyễn thị ấm
Hãy viết bài văn phân tích truyện Sao sáng lấp lánh (Nguyễn Thị Ấm). phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá truyện ngắn sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh nguyễn thị ấm
SAO SÁNG LẤP LÁNH
Nguyễn Thị Ấm
Đó là năm 1972.
Tiểu đội trinh sát của tôi được bổ sung một lính mới, rất trẻ, vừa tròn mười tám tuổi. Cậu ta tên là Minh, người Hà Nội. Tuổi trẻ mà, chúng tôi quý nhau ngay như anh em ruột thịt. Một đêm mưa rừng, cánh lính trẻ chúng tôi mắc võng nằm tán gẫu… Tôi lấy tấm hình vợ chưa cưới của mình ra cho đồng đội xem. Đến lượt Minh, cậu ta cầm tấm ảnh trên tay bỗng cười cười cất tiếng:
– Vợ chưa cưới của tiểu đội trưởng rất đẹp… Nhưng chưa đẹp bằng người yêu của em.
Cả tiểu đội nhao nhao:
– Ảnh đâu!… Đưa ra đây xem nào?
Minh gãi đầu buồn bã:
– Các vị quên à?… Trước khi đi B, cấp trên chẳng thu hết các giấy tờ, các tấm ảnh của người thân rồi còn gì.
– Sao mày không cố giấu lấy tấm hình của người yêu?
– Ngày đó không biết, nghe lời cấp trên mới ngốc chứ.
– Người yêu làm nghề gì?
– Học sinh trường múa Việt Nam.
– Trời!
Tất cả trầm trồ xuýt xoa. Bởi chắc chắn rằng học sinh trường múa phải đẹp hớp hồn. Có tiếng nói lại vang lên:
– Tên là gì?
– Tên là Hạnh.
Làm quen… – Và yêu như thế nào, kể cho bọn tao nghe đi.
Minh lại cười cười.
– Ờ thì kể. Nhưng cấm mọi người được cười đấy.
Rồi cậu ta nhìn vào ngọn lửa bập bùng cất tiếng nói: “Hồi còn đóng quân ở gần Hà Nội, có một hôm, tớ được tranh thủ về thăm nhà. Bước chân lên chuyến xe buýt Cầu Giấy – Bờ Hồ, tớ vô tình đứng sau một cô gái mặc áo hoa. Tò mò muốn xem cô có đẹp không, nên tớ cố len lên. Chưa kịp nhìn đã va phải cô ấy. Cô gái lườm rồi đứng tránh ra. Tớ ngượng quá, ấp úng:
– Xin lỗi!… Tôi không có tiền mua vé. Bạn có thể mua giùm tôi được không?
Cô gái nhìn nghi ngờ. Anh bán vé tiến lại. Cô lấy tiền mua hai chiếc vé. Rồi đưa cho tớ một chiếc nhưng không nói một lời. Tớ vẫn đứng như trời trồng, thỉnh thoảng lại nhìn trộm… Một cô gái mắt to và sáng lấp lánh như sao. Xe đỗ cạnh bờ Hồ. Cô gái bước xuống. Không hiểu sao tớ cũng bị bước theo như sắt gặp nam châm. Tớ đi sau cô khoảng mười lăm bước chân. Cô gái rẽ trái, tớ cũng rẽ trái. Cô rẽ phải, tớ cũng rẽ phải. Bỗng cô gái quay lại, cất tiếng:
– Anh bộ đội… Tại sao anh lại đi theo em?
Tớ cười, gãi đầu, ấp úng:
– Tôi… tôi… muốn biết nhà… để trả tiền.
Cô gái cười giòn:
– Không… không phải trả tiền đâu.
Rồi cô chạy vụt vào sau một cái cổng sắt. Mặt tớ đỏ bừng, bước đi như người say rượu.
Chiều hôm sau, tớ quay lại để trả tiền vé xe buýt. Gặp cô gái, tớ liều lĩnh mời cô đi xem phim. Cô đã nhận lời… Và chúng tớ yêu nhau…”.
Đêm đó, khi cơn mưa rừng vừa tạnh, những người lính chúng tôi cứ nhìn những vì sao lấp lánh trên bầu trời.. mà không ngủ được.
Sáu tháng sau, một đêm tháng mười, tôi và Minh được phái đi trinh sát cảng Cửa Việt. Sau ba tiếng đồng hồ tiếp cận mục tiêu, hai đứa rút ra ngoài. Ba giờ sáng, chúng tôi cố gắng băng ngang qua những đồi cát trắng mênh mông để trở về cứ. Bỗng một loạt pháo dàn từ biển bắn vào. Tôi bò xoài lăn mình trên cát để tránh. Sau loạt đạn, tôi chồm dậy cất tiếng gọi. Không có tiếng trả lời. Tôi vùng dậy chạy ngay đến chỗ Minh. Cậu ta nằm úp sấp. Một mảnh pháo đã cắm vào ổ bụng. Máu trào qua lớp áo. Tôi băng bó rồi cõng Minh đi thật nhanh. Máu từ vết thương trào ra thấm ướt lưng tôi rồi nhễu xuống cát trắng. Bỗng Minh tỉnh lại thều thào:
– Anh!… Để em xuống đi… Em không sống được nữa đâu.
Tôi khẽ đặt Minh nằm xuống đồi cát. Minh nhìn tôi, giọng đứt đoạn:
– Anh chôn em tại đây… Cố về đơn vị nhanh kẻo trời sáng.
Gió biển thổi vù vù. Người Minh lạnh toát. Tôi nắm lấy tay Minh cuống cuồng:
– Thế!… Thế! Em có nhắn gì cho Hạnh?
Minh cố cười:
– Chuyện… chuyện đó em tưởng tượng đấy! Em chưa được cô gái nào yêu cả. Cũng tại em mồ côi cha mẹ nên không còn người thân nào hết…
Nước mắt tôi trào ra. Bỗng Minh lại lên tiếng:
– Em có một lá thư… ở trong túi áo ngực. Bao giờ hoà bình, anh đem bỏ vào thùng thư hộ em…
Một cơn gió thổi đến. Người đồng đội của tôi theo gió ra đi. Tôi sờ túi áo ngực của Minh, thấy một mảnh giấy gấp làm tư. Tôi vội vã bấm đèn pin để đọc. Trong tờ giấy chỉ có mỗi một dòng chữ liêu xiêu: “Hạnh ơi!… Anh cô đơn lắm…”. Và kí tên.
Ngày 30 tháng 4 năm 1975, tôi theo đoàn quân ào ạt tiến về giải phóng Sài Gòn. Năm giờ chiều, thành phố tràn ngập cờ hoa. Tôi thẫn thờ ra chợ mua một cái phong bì. Rồi bỏ lá thư bị vương máu vào trong. Bên ngoài bì thư tôi viết: Gửi Hạnh – Học sinh trường múa Việt Nam – Khu Cầu Giấy, Hà Nội.
Những người lính trong tiểu đội của tôi tin rằng… lá thư đó đã đến tay cô gái có đôi mắt như vì sao sáng lấp lánh.
(Theo isach.infor)
* Tác giả, tác phẩm phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá truyện ngắn sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh nguyễn thị ấm
Nhà văn Nguyễn Thị Ấm, quê ở Long An, sinh sống, làm việc và viết văn tại Hà Nội. Đây là một trong những cây bút nữ tiêu biểu xuất hiện trong giai đoạn đổi mới của nền văn học Việt Nam (1986). Một số truyện ngắn của Nguyễn Thị Ấm: Giấc ngủ nơi trần thế, Sao sáng lấp lánh, Người đến từ phía cánh rừng, Tự do cho một kiếp người,…
Gợi ý làm bài phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá truyện ngắn sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh nguyễn thị ấm
a. Bài làm cần đảm bảo cấu trúc của bài văn nghị luận: mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài khái quát được vấn đề; thể hiện được suy nghĩ sâu sắc của cá nhân về vấn đề nghị luận.
b. Nêu được vấn đề nghị luận: Phân tích nội dung và hình thức của truyện. phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá truyện ngắn sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh nguyễn thị ấm
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm. phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá truyện ngắn sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh nguyễn thị ấm
Học sinh có thể triển khai theo các cách khác nhau, kết hợp lí lẽ và dẫn chứng để làm rõ luận điểm. Gợi ý:
– Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm, nêu vấn đề cần nghị luận. phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá truyện ngắn sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh nguyễn thị ấm
– Phân tích nhân vật theo một trình tự, logic phù hợp: phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá truyện ngắn sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh nguyễn thị ấm
+ Tình huống và nghệ thuật kể chuyện: phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá truyện ngắn sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh nguyễn thị ấm
Tình huống của truyện gắn liền với sự kiện người lính trẻ tên Minh, trước khi hi sinh vì bom đạn địch trong một đêm đi trinh sát tại cảng Cửa Việt (Quảng Trị) vào những ngày nóng bỏng của cuộc chiến đấu (1972) đã trăng trối lại rằng câu chuyện tình yêu lãng mạn với Hạnh mà anh kể cho đồng đội nghe chỉ là tưởng tượng. Anh chưa được một cô gái nào yêu cả. Minh gửi lại bức thư vẻn vẹn chỉ có sáu chữ mà anh đã viết sẵn, để trong túi áo ngực, nhờ đồng đội của mình hãy bỏ vào thùng thư khi đất nước hoà bình. Tình huống này tạo ra sự bất ngờ với người tiểu đội trưởng, đồng đội của anh và người đọc, hé mở những chiều sâu khác của thế giới tâm hồn người lính trong cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, gợi sự xúc động sâu sắc.
+ Người kể chuyện, ngôi kể, điểm nhìn trần thuật: phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá truyện ngắn sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh nguyễn thị ấm
Truyện sử dụng ngôi kể thứ nhất, có hai người kể chuyện. Người kể chuyện xưng “tôi là tiểu đội trưởng, kể lại câu chuyện về Minh vào mấy thời điểm: khi mới nhập ngũ, khoe với mọi người về người yêu và câu chuyện tình yêu lãng mạn với Hạnh; lúc hi sinh trên đồi cát sau khi hoàn thành nhiệm vụ trinh sát, trên đường trở về căn cứ; khi ước nguyện của Minh được “tôi” hoàn thành. Người kể chuyện thứ hai là Minh, xưng “tớ” với đồng đội, kể lại chuyện tình yêu mới chớm bắt đầu của mình – một câu chuyện mà rồi đây chúng ta biết nó là do anh tưởng tượng ra mà thôi. Tác giả sử dụng điểm nhìn hạn tri, mang màu sắc cá nhân, chủ quan. Người kể chỉ kể những điều anh ta biết, anh ta cảm nhận, không biết hết về đối tượng, vì vậy mà tạo ra sự bất ngờ cho câu chuyện. Kể chuyện bằng ngôi thứ nhất cũng tạo điều kiện để tâm hồn, cảm xúc của những người lính được thể hiện chân thực, đậm màu sắc chủ quan.
+ Thời gian được trần thuật, không gian trần thuật: phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá truyện ngắn sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh nguyễn thị ấm
Có ba mốc thời gian trong truyện: năm 1972; sáu tháng sau – một đêm tháng mười; và ngày 30 tháng 4 năm 1975, cụ thể hơn nữa là năm giờ chiều. Mốc năm 1972 được viết thành một đoạn văn đặc biệt – đoạn văn mở truyện. Không gian của truyện hiện lên trong lời kể của Minh về tình yêu lãng mạn của anh là Hà Nội; không gian thực tại là vùng đất Quảng Trị, cụ thể khu vực cảng Cửa Việt, những vùng đồi cát trắng mênh mông, nơi Minh đã theo gió ra đi; là Sài Gòn tràn ngập cờ hoa trong ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, khép lại cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước 20 năm. Sự đối lập giữa các vùng không gian: trong tưởng tượng, hồi ức và trong hiện tại, trong chiến tranh (ở một vùng đất vô cùng đau thương, khốc liệt) và trong ngày giải phóng (ở nơi vỡ oà mọi chờ đợi, hi vọng, điểm kết thúc của chiến tranh). Sự ngắn ngủi của các mốc thời gian (chỉ sáu tháng sau, chàng tân binh đã thành liệt sĩ), sự đối lập của của các mốc thời gian – chiến tranh và hoà bình… tất cả gợi lên sự dữ dội, khốc liệt của chiến tranh, cái giá lớn lao vô cùng của chiến thắng, sự hi sinh cao cả của người lính,…
+ Nhân vật: phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá truyện ngắn sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh nguyễn thị ấm
Các nhân vật: nhân vật Hạnh, cô gái có đôi mắt to sáng như hai vì sao lấp lánh trong câu chuyện tình yêu tưởng tượng của Minh; nhân vật người tiểu đội trưởng, nhân vật Minh và đồng đội của anh, trong đó tác giả tập trung vào nhân vật Minh dù truyện rất ngắn gọn và chi tiết về anh cũng không nhiều.
+ Hình tượng người lính hiện ra trong tác phẩm: phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá truyện ngắn sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh nguyễn thị ấm
♦ Khát voi vọng tình yêu trẻ trung, mãnh liệt (Minh được giới thiệu là tân binh, mười tám tuổi, đồng đội của anh chắc cũng tuổi mười tám đôi mươi; tiểu đội trưởng khoe ảnh vợ chưa cưới; Minh kể câu chuyện tình yêu với Hạnh – hình ảnh đôi mắt cô gái như vì sao sáng lấp lánh (được lấy làm nhan đề và xuất hiện ba lần trong tác phẩm), câu chuyện tình yêu của Minh đẹp, giản dị, trong sáng; hình ảnh đồng đội sau khi nghe kể chuyện cứ nhìn lên những vì sao lấp lánh trên bầu trời với tâm trạng xao xuyến, bay bổng, với những thêu hoa dệt mộng về tình yêu trong tâm hồn giàu mơ mộng của những chàng lính trẻ – ánh mắt của Hạnh – người yêu trong câu chuyện của Minh trở thành ánh mắt – lấp lánh của tình yêu trong trái tim họ. Lính trinh sát chủ yếu làm nhiệm vụ thăm dò mục tiêu địch vào ban đêm, những ánh sao lấp lánh trên bầu trời đêm ấy dường như càng lấp lánh hơn trong tưởng tượng và khát vọng tình yêu mãnh liệt của họ. Ở thời điểm câu chuyện được kể, Minh là người duy nhất biết rằng đó chỉ là tưởng tượng. Nhưng giữa chiến trường khốc liệt, sự sống và cái chết mong mạnh, gang tấc, tình yêu tưởng tượng với cô học sinh trường múa tên Hạnh dường như không còn là tưởng tượng nữa. Hạnh đã trở thành một người yêu thực sự trong tâm tưởng để nâng đỡ, an ủi người lính. Chi tiết bức thư chỉ có sáu chữ Minh viết sẵn để trong túi áo ngực và lời dặn dò đồng đội hãy bỏ giúp vào thùng thư trong ngày giải phóng nói với chúng ta về điều ấy.
♦ Những đau thương mất mát trong chiến tranh, những góc khuất của cảm xúc cá nhân con người: Chỉ hai chi tiết: sáu tháng sau, Minh hi sinh trên đồi cát khi làm nhiệm vụ, và lá thư vương máu được đồng đội gìn giữ để thực hiện lời di nguyện, đặt trong bối cảnh thời gian, không gian của truyện đủ để nói lên sự tàn khốc của chiến tranh và mất mát, hi sinh của người lính. Chi tiết về nội dung bức thư của Minh với sáu chữ, một dấu chấm than, hai dấu chấm lửng – “Hạnh ơi!… Anh cô đơn lắm…” – để trong túi áo ngực được đồng đội lấy ra vào giây phút anh hi sinh là một khám phá khác về phương diện con người của người lính – không phải con người của quyết tâm, của ý chí, của khúc tráng ca mà là con người của nỗi cô đơn, của “nỗi buồn chiến tranh”. Khám phá này làm đầy đặn hơn hình tượng người lính, cho ta hiểu hơn những phút giây yếu đuối, những cảm xúc con người,… từ đó mà hiểu hơn sự gồng mình, vượt lên để chiến đấu, hi sinh cho Tổ quốc. Minh không có người thân, sự tưởng tượng ra câu chuyện tình yêu không chỉ là do “xui khiến” của khát vọng hạnh phúc mà còn có sự “xui khiến” của niềm ao ước thầm lặng được đồng cảm, được chia sẻ. Trong ngày hào quang chiến thắng của dân tộc, thành phố Sài Gòn tràn ngập cờ hoa, khoảng thời gian năm giờ chiều, hành động “thẫn thờ” của “tôi” là một “nốt trầm”, một “nốt lặng”, nói với chúng ta biết bao điều về sự hi sinh lớn lao của những người lính trong cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. Có những “nốt lặng” đó, ta hiểu hơn giá trị của bản hùng ca chiến thắng.
♦ Tình đồng đội sâu sắc, niềm tin mãnh liệt vào những khát vọng, cảm xúc trong tâm hồn người lính sẽ được đồng cảm và trân trọng. Chú ý các chi tiết thể hiện sự gắn bó đồng đội khi cùng nhau chia sẻ một tấm ảnh người yêu, người vợ chưa cưới, một câu chuyện tình yêu của đồng đội là niềm hạnh phúc chung; những cảm xúc của người đồng đội khi Minh bị thương, khi nhận lời đề nghị của Minh, khi nhìn Minh theo gió mà đi, khi thực hiện lời hứa vào đúng chiều ngày 30 tháng 4 năm 1975, ngày đầu tiên của hoà bình.
♦ Tất cả đều là biểu hiện của tình cảm đồng đội sâu sắc, thuỷ chung. Đặc biệt, “tôi” và đồng đội để đều tin rằng lá thư đã đến được tay cô gái có đôi mắt như vì sao lấp lánh không phải là đến được tay Hạnh, dù bì thư viết là gửi Hạnh (một cô gái trong tưởng tượng) – cách viết ấy làm cho ý nghĩa của câu chuyện vượt ra khỏi một chi tiết cụ thể để chạm đến niềm tin sâu xa hơn: những cảm xúc, tâm hồn của người lính đã tìm được sự đồng cảm, thấu hiểu. Bầu trời còn những vì sao sáng lấp lánh thì niềm tin ấy là bất diệt.
– Khái quát chủ đề và đặc sắc nghệ thuật, ý nghĩa của văn bản: phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá truyện ngắn sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh nguyễn thị ấm
+ Nội dung: phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá truyện ngắn sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh nguyễn thị ấm
♦ Câu chuyện xúc động về nhân vật Minh cho người đọc hiểu về tâm hồn của những người lính: khát vọng về tình yêu lứa đôi, về hạnh phúc; những đau thương, mất mát, hi sinh trong chiến tranh; những góc khuất, cảm xúc riêng tư, cá nhân trong tâm hồn người lính; vẻ đẹp của tình đồng đội thuỷ chung, sâu sắc.
♦ Truyện thể hiện cách khám phá về chiến tranh và người o ười lính từ phương diện con người cá nhân nhiều hơn là con người cộng đồng; từ mất mát, hi sinh hơn là từ phương diện hào quang chiến thắng.
♦ Truyện cho người đọc hiểu về cái giá của hoà bình, nhắn nhủ về trách nhiệm của các thế hệ tiếp nối cần trân trọng, tri ân sự hi sinh của thế hệ đi trước,…
+ Nghệ thuật: phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá truyện ngắn sao sáng lấp lánh ; phân tích đánh giá sao sáng lấp lánh nguyễn thị ấm
Xây dựng tình huống truyện độc đáo; lựa chọn ngôi kể thứ nhất và điểm nhìn bên trong (hạn tri); các chi tiết về không gian, thời gian, nhân vật hàm súc, giàu ý nghĩa,…
d. Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt
e. Sáng tạo: có cách diễn đạt mới mẻ.
