Giới thiệu đến các bạn bài viết: Chợ tình Khau Vai ; Đọc hiểu Chợ tình Khau Vai (8 CÂU HỎI, Đề kiểm tra). Đây là đề kiểm tra tự luận, được thiết kế theo hướng chương trình mới năm 2018. Và cũng là một tài liệu quan trọng dành cho các bạn học sinh làm quen và thích nghi với các thay đổi trong giảng dạy và kiểm tra theo chương trình mới. Bài viết còn giúp các bạn tăng cường kiến thức và kỹ năng, đồng thời giúp học sinh làm quen với cách làm bài trong các đề kiểm tra mới.
Đề:
I. Đọc hiểu văn bản (6 điểm) chợ tình khau vai ; đọc hiểu chợ tình khau vai
Đọc văn bản sau: chợ tình khau vai ; đọc hiểu chợ tình khau vai
CHỢ TÌNH KHAU VAI
(1) Chợ tình Kha Vai thuộc xã Khau Vai, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang. Đây là một phiên chợ tình độc đáo của Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung.
(2) Mới 3 giờ chiều ngày 26/3 (âm lịch), phiên chợ Khau Vai nằm trong làng người Nùng, trong một thung lũng khá rộng và bằng phẳng đã chật người. Đủ màu sắc phục trang của các dân tộc H’Mông, Dao, Giáy, Tày, Nùng…khiến cả phiên chợ cứ rực lên như rừng hoa chuối. Các cô gái, chàng trai thậm chí cả người già, người trung tuổi ai nấy đều không giấu nổi được nét rạo rực, bồn chồn trên khuôn mặt, trong bộ quần áo mới phẳng phiu, có lẽ đã được dành cất cả năm đến phiên chợ trọng đại này mới đem ra dùng.
(3) Từ ngày hôm trước, lều quán đã được dựng khắp thung lũng nhưng nhiều nhất vẫn là những quán rượu ngô, thắng cố, nơi dừng chân đầu tiên của những cặp tình nhân trẻ cũng như già, mới cũng như cũ. Và cũng ngay từ chiều hôm trước, nhiều cặp vợ chồng, tình nhân vì đường xa, đã “xôi đùm, ngô nắm” lên yên ngựa hoặc thong thả theo đường núi cho kịp chợ tình trong tiếng khèn, tiếng sáo réo rắt suốt ngày đêm không tắt trên các triền núi xa xa dẫn đến Khau Vai ngày chợ.
(4) Cuộc sống ở vùng cao thường rất buồn tẻ. Cả năm mới có một phiên chợ, lại là phiên chợ tình, bởi vậy, có nhiều gia đình cả bố, mẹ, con dâu, con trai dắt díu nhau đến chợ vui như trảy hội. Thậm chí có nhiều cặp vợ chồng lấy nhau từ hơn chục năm nay, đã có với nhau bốn mặt con và sống cách chợ Khau Vai gần hai ngày đường cũng lặn lội đến đây tìm niềm vui…
(5) Bóng chiều chạng vạng bắt đầu đổ xuống thung lũng Khau Vai trong thanh âm nhộn nhịp tiếng nói cười, đi lại, gọi nhau và cả tiếng lục lạc, vó ngựa của phiên chợ lúc nào cũng nhộn nhịp đông vui nhất. Đó đây trong các lều quán bắt đầu xuất hiện các cặp tình nhân ngồi sát bên nhau, vừa chụm đầu trò chuyện vừa nhắm thức ăn và…uống rượu. Rượu được rót tràn bát, như tình cảm của người vùng cao lúc nào cũng lai láng không bến bờ. Họ uống cho ngày gặp lại sau một năm xa cách, có thể đằng đẵng, đầy nhớ nhung, đến khi nào không thể uống và không nên uống nữa, họ sẽ dắt tay nhau ra ngọn núi phía xa kia để tự tình thâu đêm đến sáng mới trở về với vợ, chồng mình.
(6) Những người già nhất xã Khau Vai bây giờ cũng không ai biết chợ tình Khau Vai có tự bao giờ. Chỉ biết rằng, từ lúc còn để chỏm họ đã thấy có chợ tình rồi. Truyền thuyết bắt nguồn phiên chợ là câu chuyện tình của một người con trai H’Mông và một người con gái Giáy yêu nhau. Song, tình yêu của họ đã gây ra hiềm khích giữa hai bộ tộc. Để tránh cuộc đối đầu đẫm máu, họ buộc phải rời xa nhau. Tuy nhiên, chàng trai và cô gái thề nguyền rằng, dù không lấy được nhau và phải lập gia đình với người khác thì mỗi năm họ sẽ gặp nhau một lần vào đêm 26/3 tại chợ Khau Vai bây giờ. Chợ tình Khau Vai được hình thành từ đó, mới đầu chỉ là nơi hẹn hò của những người đã lỡ dở tình duyên với nhau và là đêm chợ truyền thống của người dân tộc H’Mông nhưng sau đó được các dân tộc khác hưởng ứng. Đến bây giờ Khau Vai đã trở thành phiên chợ hẹn hò, tìm kiếm tình yêu của tất cả mọi người từ thanh niên cho đến người đã có gia đình.
(7) Phiên chợ tình Khau Vai càng về đêm càng trở nên sâu lắng, chỉ có tiếng trò chuyện thì thầm và tiếng khèn, tiếng hát réo rắt gọi bạn tình vang lên từ những ngọn núi, đồi xa xa. Du khách dẫu một lần đến với chợ tình Khau Vai hẳn sẽ không quên được những phút giây đầy thi vị này.
(Nguồn: Theo Lễ hội văn hoá và du lịch Việt Nam, NXB Lao Động, 2009, tr.131-133)
Trả lời câu hỏi sau: chợ tình khau vai ; đọc hiểu chợ tình khau vai
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản?
Câu 2. Hãy chỉ ra bố cục của văn bản?
Câu 3. Khi giới thiệu về phiên chợ, tác giả chú ý đến những thông tin nào?
Câu 4. Tại sao tác giả lại cho rằng chợ tình Khau Vai là phiên chợ tình độc đáo?
Câu 5. Trình tự triển khai thông tin trong đoạn 2, 3, 4, 5 của văn bản có tác dụng gì?
Câu 6. Sau khi đọc văn bản trên anh/chị suy nghĩ như thế nào về vai trò của Chợ tình Khau Vai đối với đời sống của cộng đồng các dân tộc sinh sống trên vùng cao nguyên đá?
Câu 7. Bên cạnh chợ tình Khau Vai, Tây Bắc còn nổi tiếng với nhiều lễ hội độc đáo làm nên bản sắc văn hoá của vùng. Hãy kể tên một số lễ hội vùng Tây Bắc khác mà anh/chị biết.
Câu 8. Bài học ý nghĩa nhất mà anh/chị rút ra khi đọc văn bản trên là gì?
II. VIẾT (5,0 điểm) chợ tình khau vai ; đọc hiểu chợ tình khau vai
Anh/chị hãy viết bài văn nghị luận về sự cần thiết của tinh thần hợp tác trong cuộc sống.
Gợi ý trả lời chợ tình khau vai ; đọc hiểu chợ tình khau vai
I. Đọc hiểu chợ tình khau vai ; đọc hiểu chợ tình khau vai
Câu 1. Phương thức biểu đạt chính của văn bản: Phương thức thuyết minh
Câu 2. Bố cục của văn bản: gồm 3 phần
– Mở đầu: (đoạn 1): giới thiệu về phiên chợ
– Triển khai (Đoạn 2,3,3,5): Giới thiệu, miêu tả về khung cảnh phiên chợ
– Kết (đoạn 6): Lời mời gọi du khách đến với phiên chợ
Câu 3. Khi giới thiệu về phiên chợ, tác giả chú ý đến những thông tin:
-Thời gian, không gian, địa điểm tổ chức phiên chợ
– Cảnh người dân đi chợ từ chiều hôm trước
– Khung cảnh phiên chợ
– Nguồn gốc phiên chợ
Câu 4. chợ tình khau vai ; đọc hiểu chợ tình khau vai
Tác giả cho rằng chợ tình Khau Vai là phiên chợ tình độc đáo vì:
– Phiên chợ được tổ chức mỗi năm chỉ một lần vào đêm 26/3 âm lịch
– Chợ không mua bán hay trao đổi bất cứ loại hàng hoá nào mà người ta đến đây là để trao gửi yêu thương cho nhau.
Câu 5. chợ tình khau vai ; đọc hiểu chợ tình khau vai
Trình tự triển khai thông tin trong đoạn 2, 3, 4, 5 của văn bản có tác dụng:
– Thông tin trong đoạn 2, 3, 4, 5 của văn bản được triển khai theo trình tự thời gian (từ chiều hôm trước đến hôm diễn ra phiên chợ)
– Trình tự này giúp người đọc nắm được diễn biến về phiên chợ.
Câu 6. chợ tình khau vai ; đọc hiểu chợ tình khau vai
HS trình bày suy nghĩ về vai trò của Chợ tình Khau Vai đối với đời sống của cộng đồng các dân tộc sinh sống trên vùng cao nguyên đá:
– Phiên chợ tình qua thời gian trở thành một lễ hội thực sự cho cả cộng đồng không riêng gì đôi lứa
– Là dịp để cho bà con đồng bào các dân tộc nơi đây giao lưu tìm hiểu những nét văn hoá riêng biệt, độc đáo nhằm thoả mãn nhu cầu: đồng cảm, thẩm mĩ, sáng tạo, đời sống tâm linh và tinh thần.
Câu 7. chợ tình khau vai ; đọc hiểu chợ tình khau vai
Một số lễ hội vùng Tây Bắc:
– Lễ hội Hoa Ban của người Thái
– Lễ hội Lồng tồng của dân tộc Tày
– Lễ hội Cầu an bản Mường
– Lễ hội Cầu mưa
– Lễ hội đền Bắc Hà
Câu 8. chợ tình khau vai ; đọc hiểu chợ tình khau vai
Gợi ý bài học rút ra từ văn bản:
– Ca ngợi tình yêu đôi lứa, trong sáng, thuỷ chung
– Tự hào, giữ gìn, phát huy, quảng bá bản sắc văn hoá dân tộc….
II. Phần viết chợ tình khau vai ; đọc hiểu chợ tình khau vai
a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận:
Sự cần thiết của tinh thần hợp tác trong cuộc sống
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm
HS có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần giới thiệu được vấn đề cần bàn luận, nêu rõ lí do và quan điểm của bản thân, hệ thống luận điểm chặt chẽ, lập luận, dẫn chứng thuyết phục.
Sau đây là một số gợi ý:
– Dẫn dắt, giới thiệu vấn đề nghị luận
– Giải thích:
+ Hợp tác là chung sức làm việc, giúp đỡ, hỗ trợ lẫn nhau trong công việc, lĩnh vực nào đó vì mục đích chung.
+ Tinh thần hợp tác tốt với mọi người của mỗi cá nhân được hiểu là thái độ sống tích cực, cùng liên kết, giúp đỡ lẫn nhau để đạt hiệu quả cao trong công việc, trong học tập, vì lợi ích chung.
+ Thái độ hợp tác tốt với mọi người của mỗi cá nhân được thể hiện ở việc biết lắng nghe ý kiến của mọi người; biết chia sẻ những thuận lợi, khó khăn vướng mắc trong công việc; tin tưởng và đặt niềm tin vào người khác; sẵn sàng góp ý trên tinh thần trách nhiệm, thân ái và xây dựng.
– Bàn luận: sự cần thiết của tinh thần hợp tác trong cuộc sống:
+ Sự hợp tác, đoàn kết giúp con người gắn kết với nhau, tạo nên sức mạnh to lớn cả về tinh thần lẫn vật chất, làm được những việc lớn lao và chắc chắn thành công trong công việc.
+ Nếu không có tinh thần hợp tác với mọi người, bản thân sẽ làm việc đơn độc, không nhận được sự hỗ trợ và giúp đỡ của tập thể, khó vượt qua khó khăn để hoàn thành tốt công việc. Người không muốn hợp tác thường tách mình ra khỏi tập thể, sống ích kỉ, thờ ơ, vô cảm. Những người như thế thật đáng chê trách.
– Liên hệ bản thân, rút ra bài học: rèn luyện tinh thần hợp tác với bạn bè, tích cực tham gia các hoạt động chung của tập thể và cộng đồng, xây dựng mối liên kết bền chặt với những người xung quanh, không ngừng phấn đấu học tập và rèn luyện bản thân để trở thành người hữu ích, mai này đem sức mình xây dựng quê hương, đất nước.
d. Chính tả, ngữ pháp chợ tình khau vai ; đọc hiểu chợ tình khau vai
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.
e. Sáng tạo: chợ tình khau vai ; đọc hiểu chợ tình khau vai
Bài viết có giọng điệu riêng; cách diễn đạt sáng tạo, văn phong trôi chảy.
