Giới thiệu đến các bạn bài viết: Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ (Nguyễn Ngọc Thuần) ; Đọc hiểu Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ (Nguyễn Ngọc Thuần) (5 CÂU HỎI, Đề kiểm tra). Đây là đề kiểm tra tự luận, được thiết kế theo hướng chương trình mới năm 2018. Và cũng là một tài liệu quan trọng dành cho các bạn học sinh làm quen và thích nghi với các thay đổi trong giảng dạy và kiểm tra theo chương trình mới. Bài viết còn giúp các bạn tăng cường kiến thức và kỹ năng, đồng thời giúp học sinh làm quen với cách làm bài trong các đề kiểm tra mới.
Đề: vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ ; đọc hiểu vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
Tôi đi nhẹ ra vườn. Tôi hiểu, khu vườn là món quà bất tận của tôi. Mỗi bông hoa là một món quà nhỏ, một vườn hoa là một món quà lớn.
Tôi nhắm mắt và chạm tay rồi gọi tên từng món quà. Tôi chạm phải bố. Tôi la lên:
– A! Món quà của tui đây rồi. Ôi món quà này bự quá!
Bố lại nghĩ ra trò chơi khác. Thay vì chạm vào hoa, bây giờ tôi chỉ ngửi rồi gọi tên nó. Bố đưa bông hoa trước mũi tôi rồi nói, hoa gì? Trò chơi cứ được diễn ra liên tục cho đến hồi tôi nhận diện được tất cả mùi hương của các loài hoa.
Đêm, tôi mở cửa số và nói:
– Hoa hồng đang nở kia bố ơi!
Bố không tin, xách đèn ra soi và đúng vậy. Những bông hoa cứ đem hương đến cửa sổ như bảo cho tôi biết từng mùa. Hoa gì nở sớm, hoa gì nở muộn. Tôi còn phân biệt đồng một lúc những hoa gì đang nở. Bố tôi nói tôi có cái mũi tuyệt nhất thế giới!
(Nguyễn Ngọc Thuần, Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ, Nxb Trẻ, TP Hồ Chí Minh, 2013, tr.46-47)
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt của đoạn trích.
Câu 2. Những tổ hợp từ in đậm trong đoạn trích trên là cụm từ loại gì? Vì sao em biết?
Câu 3. Trò chơi giữa tôi và bố có điều gì thú vị? Qua trò chơi đó, tôi được đón nhận những món quà đặc biệt nào?
Câu 4. Viết đoạn văn (khoảng 5 đến 7 câu) nêu cảm nhận về tình cảm cha con trong đoạn trích trên.
Câu 5. Từ gợi ý của đoạn trích, hãy viết đoạn văn (khoảng 8 đến 10 câu) miêu tả một hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp được lưu giữ trong kí ức em.
Hướng đẫn làm bài vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ ; đọc hiểu vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ
Câu 1. vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ ; đọc hiểu vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ
Đoạn trích có sự kết hợp của các phương thức tự sự, miêu tả và biểu cảm.
Câu 2. vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ ; đọc hiểu vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ
Các cụm từ: một vườn hoa, từng món quà, tất cả mùi hương, những bông hoa là những cụm danh từ. Bởi vì trong các cụm danh từ này đều có một danh từ làm trung tâm và các phụ ngữ trước cấu tạo nên cụm danh từ. Các từ làm trung tâm là: vườn hoa, món quà, mùi hương, bông hoa. Các từ ngữ còn lại là các số từ: một. Lượng từ: từng, tất cả, những là những phụ ngữ trước của các danh từ.
Câu 3. vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ ; đọc hiểu vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ
Trò chơi giữa tôi và bố, theo lời kể của tôi, hẳn là một trong những trò chơi thú vị bậc nhất, trong thế giới tuổi thơ. Sự thú vị, trước hết ở chỗ, đó là trò chơi giữa con người và thiên nhiên. Những bông hoa trong khu vườn là bạn chơi gần gũi, thân thiết, luôn luôn thử thách các giác quan của tôi. Chẳng phải ngẫu nhiên, khi tôi hiểu rằng khu vườn là món quà bất tận, mỗi bông hoa là một món quà nhỏ, một vườn hoa là một món quà lớn. Thế nhưng, trò chơi sẽ chẳng thể thú vị đến thế nếu như thiếu vắng một nhân vật đặc biệt, một món quà bự. Bố là người sáng tạo ra các trò chơi, vui thích và thông thái. Thoạt tiên là nhắm mắt và chạm tay rồi gọi tên từng bông hoa. Thứ đến là chỉ ngửi rồi gọi tên từng bông hoa ấy. Trò chơi được diễn ra liên tục cho đến hồi tôi nhận diện được tất cả mùi hương của các loài hoa. Khứu giác của tôi trở nên tinh nhạy đến mức tôi nhận diện được hoa gì nở sớm, hoa gì nở muộn, và còn phân biệt đồng một lúc hoa gì đang nở. Trong trò chơi thú vị này, rõ ràng, tôi đã nhận được hai món quà đặc biệt: những bông hoa trong vườn và bố. Cả hai đều tuyệt với và đều đem đến cho tôi niềm hạnh phúc bất tận.
Câu 4. vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ ; đọc hiểu vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ
Yêu cầu:
– Về hình thức: một đoạn văn, có dung lượng khoảng 8 đến 10 câu.
– Về nội dung, học sinh có nhiều hướng cảm nhận khác nhau. Sau đây là một số gợi ý:
+ Đoạn trích từ tác phẩm Vừa nhắm mắt vừa mở của sổ của Nguyễn Ngọc Thuần có thể xem là trích đoạn tiêu biểu cho nội dung của toàn bộ câu chuyện. Bởi lẽ, nó kết tinh thông điệp về tình cảm cha con, thông qua những trải nghiệm đặc biệt thú vị và vô cùng hấp dẫn.
+ Tình cảm ấy được dệt nên trong cảm giác hòa mình vào thiên nhiên tươi đẹp, thơm lành. Nhân vật tôi đã thích mê khi hiểu mỗi bông hoa là một món quà nhỏ, mỗi vườn hoa là một món quà lớn, nhưng chắc chắn bố mới là món quà bự nhất. Bất ngờ chạm phải bố, em reo lên như một phát hiện ngỡ ngàng, đầy vui sướng: A! Món quà của tui đây rồi. Một khoảnh khắc bình dị, lấp lánh thương yêu…
+ Tình yêu thương làm nảy nở những phát kiến độc đáo. Có phải ông bố nào cũng có thể biến khu vườn thành một thế giới sống động, đầy ắp tiếng cười như người bố ở đây. Khu vườn không chỉ có cỏ cây hoa lá tươi xanh, rực rỡ mà còn là nơi mài sắc các giác quan, khiến cho những cảm nhận về vạn vật trở nên tinh tế lạ thường. Trò chơi nhắm mắt và chạm tay rồi gọi tên, ngửi rồi gọi tên từng bông hoa do bố sáng tạo ra, xuất phát từ trái tim nhân hậu, ngập tràn tình yêu con của bố.
+ Bố và con và những bông hoa trong khu vườn kia là những người bạn đích thực của nhau. Đoạn trích, vì thế còn gợi ra cảm giác hòa điệu, đẩy bay bổng và lãng mạn của tình cha con trong cuộc sống tươi đẹp.
Câu 5. vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ ; đọc hiểu vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ
Yêu cầu: vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ ; đọc hiểu vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ
– Về hình thức: một đoạn văn miêu tả có dung lượng khoảng 8 đến 10 câu.
– Về nội dung, cần chú ý:
+ Xuất phát từ gợi ý của đoạn trích.
+ Lựa chọn được một hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp.
+ Hình ảnh thiên nhiên ấy sống động, được lưu giữ sâu sắc trong kí ức em.
+ Kết hợp giữa yếu tố miêu tả để tái hiện và yếu tố biểu cảm để bộc lộ cảm xúc về đối tượng miêu tả.
– Gợi ý: vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ ; đọc hiểu vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ
Kí ức về một buổi sáng trong khu vườn nhỏ của gia đình là một hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp mà em vẫn giữ mãi trong trái tim. Những tia nắng mặt trời ban mai len lỏi qua những cành cây xanh mướt, tạo nên những đường nét ánh sáng như những vệt sáng màu vàng ấm áp. Những bông hoa đa dạng màu sắc nở rộ, phát hương dịu dàng, làm cho không khí trở nên dễ chịu và thư giãn. Tiếng ca líu lo của các loài chim nhỏ trong vườn hòa quyện với âm thanh nhẹ nhàng của gió. Mỗi góc vuông, từ những bụi hoa cúc trắng mơ mộng đến những dải cỏ xanh mịn, đều là những điểm nhấn tạo nên sự phong phú và hài hòa của thiên nhiên. Trong kí ức, em có thể cảm nhận được hương thơm dịu dàng, sự mát lạnh và sự yên bình của không gian ấy. Đó không chỉ là một hình ảnh mà còn là một trạng thái tâm hồn, nơi em cảm thấy hòa mình vào vẻ đẹp bất tận của thiên nhiên, nơi mà mọi lo âu dường như tan biến.
