Giới thiệu đến các bạn bài viết: Ở nhà ngày tết ; Đọc hiểu Ở nhà ngày tết (Văn bản nghị luận) (5 CÂU HỎI TỰ LUẬN, Đề kiểm tra). Đây là đề kiểm tra 100 % tự luận được thiết kế theo hướng chương trình mới năm 2018. Và cũng là một tài liệu quan trọng dành cho các bạn học sinh làm quen và thích nghi với các thay đổi trong giảng dạy và kiểm tra theo chương trình mới. Bài viết còn giúp các bạn tăng cường kiến thức và kỹ năng, đồng thời giúp học sinh làm quen với cách làm bài trong các đề kiểm tra mới.
Đề: ở nhà ngày tết ; đọc hiểu ở nhà ngày tết
I. Đọc hiểu ở nhà ngày tết ; đọc hiểu ở nhà ngày tết
Đọc đoạn trích sau: ở nhà ngày tết ; đọc hiểu ở nhà ngày tết
Tết không chỉ là “ở nhà”, mà còn là “về nhà”. Người ta về lại ngôi nhà ở quê xa, thăm cha thăm mẹ thăm cánh đồng đã lâu mình không thấy trải dài trong mắt. Người ta ghé nhà ông bà, thắp nén hương cho người thân đã mất, ôm lấy và ủi an người thân còn đó, cho họ biết dù mình bôn ba nơi nào vẫn còn có họ trong lòng. Người ta về thăm gia đình cô, chú, dì, cháu… Về hết những ngôi nhà có dòng máu ruột rà đang chảy ấm thân.
Thời gian ở nhà ngày Tết còn trở về trong ký ức tôi với nồi thịt kho của mẹ, món ăn này đủ sức gợi nhớ cả một trời Xuân. Chưa hết, là tự tay dọn dẹp căn phòng với những gì đã cũ. Tự tay mình quét sơn tường, sơn cửa. Một chút chăm sóc tỉa tót cho chậu mai quanh năm chờ đợi một thời khắc bừng dậy huy hoàng… Chỉ cần là “ở nhà”, lúc nào cũng có rất nhiều thứ để làm trong ngày Tết.
Tôi có những người bạn xa quê, họ đến một miền đất xa xôi ở bên kia nửa vòng trái đất. Những ngày Tết ở nước ngoài họ vẫn đón mừng đúng theo phong tục của người Việt, nhưng sâu thẳm trong tim họ vẫn muốn được hưởng không khí đó ở Việt Nam. “Nhà” không chỉ còn có nghĩa là gia đình, mà còn có nghĩa là quê hương… Đến cuối cùng, “ở nhà” ngày Tết không xác định bằng việc bạn sẽ ở yên trong ngôi nhà của mình, mà xác định bằng việc bạn nghĩ về ai trong trái tim. Có thể rất nhiều người sẽ không may mắn được hạnh phúc đón Xuân bên gia đình, có thể nhiều người còn ở tít nơi nào xa xôi trên trái đất, có thể rất nhiều người không còn người thân để quay về nữa… Nhưng chỉ cần bạn thấy nôn nao trong lòng, thấy muốn được yêu thương, hồi tưởng, trở về.
Đó! Đó chính là “ở nhà”, đó chính là mùa Xuân…
(Trích ở nhà ngày Tết, theo Mỉm cười cho qua, NXB Trẻ, 2015, tr.169-171)
Thực hiện các yêu cầu: ở nhà ngày tết ; đọc hiểu ở nhà ngày tết
Câu 1. Chỉ ra phương thức biểu đạt chính của đoạn trích.
Câu 2. Nhân vật tôi quan niệm “ở nhà ngày Tết” như thế nào?
Câu 3. Đoạn trích bộc lộ xúc cảm gì của người viết?
Câu 4. Với anh/chị, ngày Tết cổ truyền của dân tộc có gì đáng nhớ?
Câu 5. Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ), trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý kiến được nêu ở phần Đọc hiểu trên: “Nhà” không chỉ còn có nghĩa là gia đình, mà còn có nghĩa là quê hương.
Gợi ý trả lời ở nhà ngày tết ; đọc hiểu ở nhà ngày tết
Câu 1: Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích: nghị luận.
Câu 2: Quan niệm “ở nhà ngày Tết” của nhân vật “tôi”:
– Là về lại quê hương thăm những người thân yêu.
– Là “trở về trong ký ức tôi với nồi thịt kho của mẹ”, là “tự tay dọn dẹp căn phòng”, “tỉa tót cho chậu mai”.
– Với những người xa quê hương, “ở nhà ngày Tết” là đón mừng ngày Tết theo đúng phong tục của quê hương với niềm nhớ nhung da diết.
– “Ở nhà ngày Tết” là khoảnh khắc “thấy nôn nao trong lòng, thấy muốn được yêu thương, hồi tưởng, trở về”.
Câu 3: Đoạn trích bộc lộ xúc cảm yêu mến, gắn bó, thân thương, gắn bó của nhân vật “tôi” đối với ngày Tết truyền thống của quê hương đồng thời thức tỉnh mỗi người trẻ hãy biết nâng niu, trân trọng giá trị văn hóa tinh thần của quê hương, của gia đình…
Câu 4: Ngày Tết cổ truyền của dân tộc là dịp sum họp gia đình, thưởng thức đặc sản, và nhận lì xì, tạo ra những kỷ niệm đáng nhớ và ấm áp.
Câu 5: ở nhà ngày tết ; đọc hiểu ở nhà ngày tết
Đoạn văn (khoảng 200 chữ) bàn về ý kiến được nêu ở phần Đọc hiểu (“Nhà” không chỉ còn có nghĩa là gia đình, mà còn có nghĩa là quê hương.) có thể được triển khai theo hướng:
– Ý kiến thể hiện quan niệm đúng đắn của một người trẻ về “nhà”. “Nhà” không chỉ là một không gian vật chất cụ thể mà còn là nơi những người thân yêu của mình ở đó mà còn là nơi “chôn nhau cắt rốn” của mỗi người, là điểm tựa tinh thần, là nơi chốn đi về của mỗi đứa con xa quê.
– Nhiều bạn trẻ hiện nay không có được nhận thức đó nên ngay khi “thoát” khỏi gia đình, quê hương mình, họ lãng quên quê hương ngay lập tức. Và vì lãng quên, họ không trở về sum họp, không trở lại dựng xây, bồi đắp cho quê hương mình…
Gợi ý: ở nhà ngày tết ; đọc hiểu ở nhà ngày tết
Trong thế giới hiện đại, khái niệm về “nhà” đã trở nên phong phú hơn bao giờ hết. Nó không chỉ là căn nhà mà chúng ta sinh sống hàng ngày, mà còn là nơi chứa đựng những kỷ niệm, những giá trị văn hóa và tình cảm mà chúng ta mang theo từ quê hương. “Nhà” không chỉ là nơi mà chúng ta được bao bọc, che chở bởi gia đình, mà còn là biểu tượng của sự liên kết với đất đai, với nguồn gốc của mình. Quê hương không chỉ là địa điểm trên bản đồ mà chúng ta sinh ra, mà còn là nơi chứa đựng những giá trị văn hóa, truyền thống mà chúng ta được nuôi dưỡng từ khi còn nhỏ. Đó là những hình ảnh về những cánh đồng lúa xanh mướt, những dòng sông êm đềm chảy qua làng quê, và cả hương vị của những món ăn quê hương mà mỗi khi nhắc đến, lòng ta lại xao xuyến và rộn ràng. Quê hương là nơi chúng ta học được những bài học về tình thân, lòng trung hiếu, và tinh thần đoàn kết. Trong thời đại mà sự di cư đang trở thành xu hướng, nhiều người phải rời xa quê hương để tìm kiếm cơ hội và cuộc sống mới ở nơi xa lạ. Tuy nhiên, dù ở đâu, “nhà” vẫn luôn là điều mà chúng ta không thể quên. Mỗi khi Tết đến, trong những khoảnh khắc yên bình của đêm Giao Thừa, trong tiếng chuông chùa reo vang, trong tiếng cười đùa của trẻ thơ, lòng người lại nhớ về quê hương, nhớ về gia đình, và nhớ về những người thân yêu đã ở lại phía sau.
Như vậy, “nhà” không chỉ đơn thuần là nơi mà chúng ta sống, mà còn là tâm điểm của tình thân, của tình yêu thương và kỷ niệm. Dù ở nơi nào, dù có ra sao, ý nghĩa của “nhà” vẫn luôn là không thay đổi, và mỗi khi nhớ về nó, lòng ta lại tràn đầy hạnh phúc và ấm áp.
