Giới thiệu đến các bạn bài viết: Phép màu nhiệm của đời ; Đọc hiểu Phép màu nhiệm của đời (Văn bản nghị luận) (5 CÂU HỎI TỰ LUẬN, Đề kiểm tra). Đây là đề kiểm tra 100 % tự luận được thiết kế theo hướng chương trình mới năm 2018. Và cũng là một tài liệu quan trọng dành cho các bạn học sinh làm quen và thích nghi với các thay đổi trong giảng dạy và kiểm tra theo chương trình mới. Bài viết còn giúp các bạn tăng cường kiến thức và kỹ năng, đồng thời giúp học sinh làm quen với cách làm bài trong các đề kiểm tra mới.
Đề: phép màu nhiệm của đời ; đọc hiểu phép màu nhiệm của đời
ĐỌC HIỂU phép màu nhiệm của đời ; đọc hiểu phép màu nhiệm của đời
Đọc đoạn trích: phép màu nhiệm của đời ; đọc hiểu phép màu nhiệm của đời
Vụ chiếc tàu Titanic bị chìm ngoài khơi Bắc Đại Tây Dương đêm 15-4-1912 làm hơn 1500 người thiệt mạng đã không ngừng làm đề tài cho bao tác phẩm văn chương nghệ thuật. Titanic có nghĩa là vĩ đại. Đặt tên như thế cho con tàu, con người muốn nói lên niềm kiêu hãnh cho một công trình có một không hai vào thời bấy giờ. Nhưng cái vĩ đại mà con người tưởng mình có thể đạt được trong tiến bộ khoa học kĩ thuật ấy không là gì trước sức mạnh thiên nhiên.
Sau khi con tàu vĩ đại ấy bị đắm, một tờ báo xuất bản ở Anh đã đăng kề nhau hai bức ảnh minh hoạ có nội dung như sau: Trong bức ảnh thứ nhất, người ta thấy chiếc tàu chạm và tảng băng, bên dưới có dòng chữ: “Sự yếu đuối của con người và sức mạnh của thiên nhiên”. Còn bức ảnh thứ hai người ta lại thấy một người đàn ông nhường chiếc phao cấp cứu của mình cho người đàn bà đang bế con trên tay. Lần này, bức ảnh được chú thích bằng dòng chữ: “Sự yếu đuối của thiên nhiên và sức mạnh của con người”.
Sức mạnh, sự vĩ đại đích thực của con người hẳn không nằm trong khả năng chinh phục hay chế ngự thiên nhiên, mà chính là trong khả năng chế ngự được bản thân, vượt thắng sự ích kỷ. Mahatma Gandhi, người giành độc lập cho Ấn Độ bằng cuộc đấu tranh bất bạo động, đã nói: “Sức mạnh vĩ đại nhất mà nhân loại có trong tay chính là tình yêu”.
(Theo Phép màu nhiệm của đời, NXB Trẻ 2004, tr. 73)
Thực hiện các yêu cầu: phép màu nhiệm của đời ; đọc hiểu phép màu nhiệm của đời
Câu 1. Việc đặt tên con tàu là Titanic thể hiện dụng ý gì của con người?
Câu 2. Theo tác giả, những tiến bộ khoa học kĩ thuật của con người có mối tương quan như thế nào so với sức mạnh thiên nhiên?
Câu 3. Tác giả quan niệm như thế nào về sự vĩ đại của con người? Quan niệm ấy có ý nghĩa như thế nào?
Câu 4. Anh/Chị rút ra bài học gì khi hiểu rằng những tiến bộ khoa học kĩ thuật không là gì so với sức mạnh của tự nhiên?
Câu 5. Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ), trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý nghĩa hai dòng chú thích dưới bức ảnh được nhắc tới trong đoạn trích thuộc phần Đọc hiểu trên.
Gợi ý trả lời: phép màu nhiệm của đời ; đọc hiểu phép màu nhiệm của đời
Câu 1. Việc đặt tên con tàu là Titanic có nghĩa là vĩ đại, nói lên niềm kiêu hãnh cho một công trình có một không hai vào thời bấy giờ.
Câu 2. Những tiến bộ khoa học kĩ thuật không là gì trước sức mạnh thiên nhiên.
Câu 3. Sự vĩ đại của con người thể hiện ở khả năng chế ngự được bản thân, vượt thẳng sự ích kỷ. Đây là quan niệm nhân văn, tiến bộ.
Câu 4. Trả lời ngắn gọn, bày tỏ được quan niệm, phương châm ứng xử khi nhận thức được vấn đề.
– Con người có tiến bộ đến đâu trong khoa học kỹ thuật, sức mạnh của tự nhiên vẫn vượt xa khả năng kiểm soát của con người. Điều này khuyến khích sự khiêm tốn và tôn trọng đối với tự nhiên, thúc đẩy chúng ta hành động một cách bảo vệ và bảo tồn môi trường.
– Khi đối diện với sức mạnh tự nhiên, con người cần phải đoàn kết và hợp tác với nhau để vượt qua khó khăn và thách thức. Sự thống nhất và hợp tác có thể là chìa khóa để đối phó với những tác động tiêu cực từ tự nhiên.
– Sức mạnh của con người không nằm trong việc kiểm soát tự nhiên mà là trong khả năng yêu thương, đồng cảm và tôn trọng. Việc này thúc đẩy việc tìm kiếm những giá trị vĩnh cửu và ý nghĩa thực sự trong cuộc sống, thay vì chỉ tập trung vào việc tích lũy quyền lực hay tài sản vật chất.
Câu 5. Đoạn văn (khoảng 200 chữ) bàn về ý kiến về ý nghĩa hai dòng chú thích dưới bức ảnh có thể được triển khai theo hướng:
– Dòng chú thích thứ nhất là lời đánh giá mối quan hệ giữa những thành quả khoa học và sức lực của con người so với sức mạnh tự nhiên. Dòng chú thích thứ hai là lời đánh giá thái độ ứng xử của con người trước những sức mạnh đe dọa khủng khiếp của thiên nhiên.
– Hai dòng chú thích không mâu thuẫn mà tạo nên một đối sánh mang ý nghĩa triết lí thú vị; là quan niệm nhân văn về con người, tự hào về sự lớn lao của con người (nhờ có trái tim).
Gợi ý: phép màu nhiệm của đời ; đọc hiểu phép màu nhiệm của đời
Hai dòng chú thích dưới hai bức ảnh minh hoạ trong đoạn trích thể hiện sự đan xen giữa sức mạnh của con người và thiên nhiên. Trái ngược với dòng chữ dưới bức ảnh thứ nhất, mà nhấn mạnh sức mạnh tự nhiên và sự yếu đuối của con người khi đối diện với nó, dòng chữ dưới bức ảnh thứ hai lại tôn vinh sức mạnh của con người trong hành động nhân ái và hy sinh. Ý nghĩa của chúng là nhấn mạnh sự quan trọng của tình yêu, lòng nhân ái và sự hy sinh trong cuộc sống, là những phẩm chất thực sự định hình và làm nên vẻ đẹp và giá trị của con người. Điều này thể hiện rằng, dù có tiến bộ trong khoa học và công nghệ, thì sức mạnh thực sự của con người không chỉ nằm trong việc đối phó với thiên nhiên mà còn trong khả năng yêu thương và chia sẻ với nhau, điều mà Mahatma Gandhi cũng đã nhấn mạnh.
