Giới thiệu đến các bạn bài viết về đề kiểm tra phần làm văn, phân tích đánh giá nội dung và nghệ thuật của một tác phẩm văn học. Bài viết: phân tích bé hồng trong đoạn trích trong lòng mẹ ; phân tích bé hồng khi gặp mẹ ; Viết bài văn phân tích nhân vật bé Hồng ; Phân tích nhân vật chú be Hồng ngắn gọn (Phần 2, phần làm văn, Đề kiểm tra). Đây là tài liệu theo chương trình mới năm 2018, dành cho học sinh có nhu cầu tự kiểm tra và nâng cao kỹ năng viết và phân tích văn học. Nếu bạn là một học sinh quan tâm đến văn học và muốn nắm vững nội dung chương trình mới, đừng bỏ lỡ cơ hội tham khảo bài viết này.
Đề: Phân tích bé Hồng trong “Trong lòng mẹ” của Nguyên Hồng.
1. Gợi ý chung phân tích bé hồng trong đoạn trích trong lòng mẹ ; phân tích bé hồng khi gặp mẹ ; Viết bài văn phân tích nhân vật bé Hồng ; Phân tích nhân vật chú be Hồng ngắn gọn
a. Yêu cầu về hiểu văn bản: Viết bài văn phân tích đặc điểm một nhân vật trong một đoạn trích hay tác phẩm đã đọc.
b. Yêu cầu về nội dung: phân tích bé hồng trong đoạn trích trong lòng mẹ ; phân tích bé hồng khi gặp mẹ ; Viết bài văn phân tích nhân vật bé Hồng ; Phân tích nhân vật chú be Hồng ngắn gọn
– Đối tượng phân tích: một nhân vật văn học trong một đoạn trích hay tác phẩm đã đọc.
– Phân tích được đặc điểm của nhân vật qua các phương diện kế, tả: ngoại hình, ngôn ngữ, hành động, tâm trạng… và mối quan hệ với các nhân vật khác.
– Nghệ thuật xây dựng nhân vật: cách dùng chi tiết, ngôn ngữ, biện pháp nghệ thuật….
– Ý nghĩa của hình tượng nhân vật trong việc thể hiện chủ đề đoạn trích hay tác phẩm đã đọc.
c.Yêu cầu về diễn đạt: phân tích bé hồng trong đoạn trích trong lòng mẹ ; phân tích bé hồng khi gặp mẹ ; Viết bài văn phân tích nhân vật bé Hồng ; Phân tích nhân vật chú be Hồng ngắn gọn
– Có bố cục rõ ràng, các đoạn văn tập trung thể hiện rõ vấn đề của bài viết.
– Lựa chọn từ ngữ phù hợp làm rõ đặc điểm nhân vật, chú ý trích dẫn dẫn chứng chính xác.
– Chú ý về chính tả, ngữ pháp trong diễn đạt.
d. Yêu cầu về phương thức kết hợp:
Lập luận, miêu tả và biểu cảm, trong đó, lập luận là phương thức chính.
đ. Yêu cầu về bố cục:
Đảm bảo yêu cầu 3 phần mở bài, thân bài, kết bài của một bài văn phân tích đặc điểm một nhân vật trong đoạn trích bay tác phẩm đã đọc.
2. Gợi ý lập dàn ý phân tích bé hồng trong đoạn trích trong lòng mẹ ; phân tích bé hồng khi gặp mẹ ; Viết bài văn phân tích nhân vật bé Hồng ; Phân tích nhân vật chú be Hồng ngắn gọn
Lập dàn ý bài viết theo gợi ý các phần:
a. Mở bài: phân tích bé hồng trong đoạn trích trong lòng mẹ ; phân tích bé hồng khi gặp mẹ ; Viết bài văn phân tích nhân vật bé Hồng ; Phân tích nhân vật chú be Hồng ngắn gọn
Giới thiệu tác giả, tác phẩm và nhân vật được lựa chọn phân tích.
b.Thân bài: phân tích bé hồng trong đoạn trích trong lòng mẹ ; phân tích bé hồng khi gặp mẹ ; Viết bài văn phân tích nhân vật bé Hồng ; Phân tích nhân vật chú be Hồng ngắn gọn
– Giới thiệu nhân vật: bối cảnh xuất hiện và các mối quan hệ làm nổi bật đặc điểm nhân vật.
– Đặc điểm của nhân vật: về ngoại hình, hành động, ngôn ngữ, nội tâm,… Các dấu hiệu đó cho thấy tính cách, nhân phẩm của nhân vật.
– Nghệ thuật xây dựng nhân vật: cách dùng chi tiết, ngôn ngữ, biện pháp nghệ thuật….
– Ý nghĩa của hình tượng nhân vật.
c. Kết bài: phân tích bé hồng trong đoạn trích trong lòng mẹ ; phân tích bé hồng khi gặp mẹ ; Viết bài văn phân tích nhân vật bé Hồng ; Phân tích nhân vật chú be Hồng ngắn gọn
Nêu những bài học, suy nghĩ, ấn tượng sâu sắc mà nhân vật để lại trong tâm trí em.
3. Bài làm tham khảo phân tích bé hồng trong đoạn trích trong lòng mẹ ; phân tích bé hồng khi gặp mẹ ; Viết bài văn phân tích nhân vật bé Hồng ; Phân tích nhân vật chú be Hồng ngắn gọn
Nguyên Hồng là một nhà văn lớn của văn học Việt Nam. Sáng tác của ông tập trung viết về những người nghèo khổ, dưới đáy xã hội với niềm yêu thương sâu sắc mãnh liệt. “Những ngày thơ ấu” là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của ông, đăng báo năm 1938, in thành sách lần đầu năm 1940. Đoạn trích “Trong lòng mẹ” là chương IV của tập hồi kí này. Hình tượng nhân vật trung tâm của đoạn trích này là cậu bé Hồng, hiện thân của tác giả, với những nổi khổ đau tột cùng và nhiều phẩm giá đáng trọng.
Bé Hồng là một đứa trẻ đau khổ, cô độc, bất hạnh. Bé ra đời là kết quả của cuộc hôn nhân miễn cưỡng không tình yêu. Chú lớn lên trong không khí giả dối, lạnh lẽo của một gia đình không hạnh phúc. Bố chết, người mẹ “vì cùng túng quá phải bỏ con cái đi tha hương cầu thực, bỏ lại bé Hồng sống bơ vơ giữa sự cay nghiệt, ghẻ lạnh của họ hàng”.
Đầu tiên, nhân vật bé Hồng được miêu tả qua cuộc trò chuyện với bà cô. Khi bà cô hỏi Hồng có muốn vào Thanh Hóa chơi với mẹ không, thông thường câu hỏi đó có thể đã được trả lời – nhất là đối với chú bé vốn đã thiếu thốn tình thương từ mẹ, nhưng trong hoàn cảnh cụ thể, bé Hồng chợt động lòng trắc ẩn mà trở nên ngẫm ngợi: “Vì tôi biết rõ, nhắc đến mẹ tôi, cô tôi chỉ có ý gieo rắc vào đầu tới những hoài nghi để tôi khinh miệt và ruồng rẫy mẹ tôi, một người đàn bà đã bị cái tội là góa chồng, nợ nần cùng túng quá, phải bỏ con cái đi tha hương cầu thực”. Vậy đã rõ, nhận ra ý nghĩa của biểu hiện không bình thường trong thái độ “cười hỏi của cô – trái tim nhạy cảm cùng “tình yêu” và “lòng kính mến mẹ” đã giúp chú bé thông minh lựa chọn. Chính vì vậy quá trình từ toan trả lời có đến cúi đầu không đáp là cả một thử thách phức tạp của tâm lí, tình cảm và lí trí. Như hằng thường trực, chỉ một khoảng thời gian ngắn sau câu hỏi của cô, kí ức chú bé đã đầy ấp hình ảnh mẹ với đầy đủ đường nét đặc tả và tâm tư nặng trĩu: nét mặt hiền từ của mẹ cùng với tình cảm sâu kín, thiêng liêng…. tất cả những yếu tố đó trở thành một đối trọng với “ý nghĩa cay độc trong giọng nói và trên nét mặt khi cười rất kịch của cô”. Câu trả lời là một phần kết quả của tình yêu sâu nặng và niềm cảm thông bao la của bé Hồng đối với mẹ. Cuộc đối thoại tướng chưứng sẽ chấm dứt sau câu trả lời có vẻ “bất cần” mà đấy suy nghĩ ấy. Nhưng không! Đây mới chỉ là khúc dạo đầu của một trò chơi ma quái và thâm hiểm. phân tích bé hồng trong đoạn trích trong lòng mẹ ; phân tích bé hồng khi gặp mẹ ; Viết bài văn phân tích nhân vật bé Hồng ; Phân tích nhân vật chú be Hồng ngắn gọn
Trong câu chuyện giữa bé Hồng và bà cô, nếu câu hỏi thứ nhất chỉ mang tính chất gợi ra sự tò mò vào chơi, nếu câu hỏi thứ hai khích lệ sự ham muốn bù đắp thiếu hụt thì đến câu hỏi thứ ba, tâm địa độc ác của bà cô đã mồn một phơi bày: “Cô tôi liền vỗ lên vai tôi mà nói rằng: – Mày dại quá, cứ vào đi, tao chạy cho tiền tàu, và bắt mợ mày may vá sắm sữa cho và thăm em bé chứ”. Đến câu này, người hỏi không chỉ lộ rõ về ác ý mà còn chuyển sang chiều hướng nhục mạ. Hai tiếng “em bé” được ngân dài ra như nhắc bé Hồng phải nhớ rằng mẹ bé là người đàn bà chẳng ra gì, chưa đoạn tang chồng mà đã chửa đẻ với người khác. Trạng thái hỗn độn cảm xúc ấy khiến bé Hồng “cười dài trong tiếng khóc“. “Cười dài trong tiếng khóc” là cái cười cho thấy nỗi tủi cực, uất ức mà bé Hồng phải chịu đựng khủng khiếp biết chứng nào. Bà cô tưởng đã chọc thủng tâm can thằng bé để nó khinh miệt mẹ nó, nhưng không, bé Hồng khóc là vì “tôi thương và căm tức mẹ tôi tại sao lại sợ hãi những thành kiến độc ác để xa lìa anh em tôi mà sinh nở một cách giấu diếm như kẻ giết người”… Từ nỗi đau vì thương mẹ bé Hồng càng căm ghét những hủ tục đã đày đọa mẹ. Sự căm ghét cao độ ấy được diễn tả bằng những hình ảnh cụ thể, bằng nhịp văn dồn dập gấp gáp: “Giá những hủ tục đã đày đọa mẹ tôi là một vật như hòn đá, cục thủy tinh hay đầu mấu gỗ, tôi quyết vồ ngay lấy mà cắn, mà nhai, mà nghiến cho kì nát vụn mới thôi”. Tác giả đã nhập làm một với hình tượng nhân vật để kể lại một cách chân thực mà cảm động trạng thái tâm lí vô cùng phong phú và phức tạp, vừa căm phẫn vừa thương yêu đó của cậu bé Hồng.
Tiếp theo, nhân vật bé Hồng hiện lên qua cuộc hội ngộ đầy nước mắt giữa cậu với người mẹ của mình. Sự đột ngột trở về của mẹ đúng ngày giỗ thật bất ngờ. Đầu tiên khi thoáng thấy bóng người ngồi trên xe giống mẹ mình, bé Hồng liền đuổi theo. Gọi mẹ mà lòng “bối rối” sợ người ngồi trên xe không phải mẹ “thì thật là một trò cười tức bụng cho lũ bạn tôi, chúng khua guốc inh ỏi trên vỉa hè. Cái lầm đó không những làm tôi thẹn mà còn tủi cực nữa, khác gì cái ảo ảnh của một dòng suối trong suốt chảy dưới bóng râm hiện ra trước con mắt gần rạn nứt của người bộ hành ngã gục giữa sa mạc”. Hình ảnh so sánh này có ý nghĩa cực tả, thể hiện thấm thía nỗi xúc động chờ mong mẹ tới cháy ruột cháy gan của bé Hồng. Khát khao gặp mẹ mãnh liệt là thế nên khi được gặp mẹ, bé Hồng xiết bao sung sướng hạnh phúc. Hồng thở “hồng hộc”, “trán đẫm mồ hôi”, đến khi trèo lên xe thì “ríu cả chân lại“. Bao nhiêu sầu khổ, uất nghẹn phải nén lại suốt quãng thời gian xa mẹ dài đằng đẵng nay được giải tỏa trong tiếng khóc vỡ òa tức tưởi của bé Hồng. Chỉ đến khi giây phút ấy tạm ngưng lại và lan tỏa, mọi quan sát, ngẫm ngợi mới bắt đầu. Bé Hồng thấy mẹ không còm cõi xơ xác như lời kể của cô, trái lại chú thấy mẹ vẫn trẻ đẹp như thuở còn sung túc. Nhưng những suy nghĩ ấy chỉ thoáng qua thôi, rồi lướt đi theo cảm xúc tràn ngập trong lòng, thậm chí hiện ra trong từng cử chỉ: “Tôi ngồi trên xe, đùi áp đùi mẹ tôi, đầu ngà vào cánh tay mẹ tôi, tôi thấy những cảm giác ấm áp đã bấy lâu mất đi, bỗng lại mơn man khắp da thịt. Hơi quần áo mẹ tôi và những hơi thở của khuôn miệng xinh xắn phả ra lúc đó thơm tho lạ thường”. Được ôm ấp, được sống trong lòng mẹ, bé Hồng tưởng như trên đời không còn niềm hạnh phúc nào bằng. Đó cũng chính là cộng hưởng của cảm xúc, của nỗi khát khao gặp mẹ bao ngày của bé Hồng. Trong trạng thái vui sướng khôn cùng ấy, Nguyên Hồng viết những câu văn thấm đẫm tình mẫu tử: “Phải bé lại và lăn vào lòng một người mẹ, để bàn tay người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm và gãi rôm ở sống lưng cho mới thấy người mẹ có một êm dịu vô cùng”. Câu văn bừng sáng nét hồn nhiên thơ đại và lấp lánh vẽ đẹp nhân bản. Những tủi cực dồn nén bấy lâu như tức khắc bị xua tan, nhường chỗ cho tình cảm mẹ con đậm đà, ấm áp. phân tích bé hồng trong đoạn trích trong lòng mẹ ; phân tích bé hồng khi gặp mẹ ; Viết bài văn phân tích nhân vật bé Hồng ; Phân tích nhân vật chú be Hồng ngắn gọn
Qua đoạn trích “Trong lòng mẹ” này, ta thấy rằng bé Hồng là một nhân vật có thế giới nội tâm vô cùng phong phú. Ở đây, nhà văn đã đặt lên vai cậu bé Hồng những nỗi thống khổ chồng chất để thử thách sức bền của niềm tin và lòng nhẫn nại, gan góc của cậu. Qua từng dòng hồi ức, người đọc như cảm nhận được mọi cung bậc cảm xúc: đau đớn, tủi hờn, xót xa, căm tức, sung sướng, hạnh phúc… Tất cả những cung bậc đó đều xuất phát từ một trái tim yêu mẹ tha thiết. Tác giả đã kết hợp nhuần nhuyễn giữa kể, tả và bộc lộ cảm xúc, các hình ảnh so sánh cực tả, gây ấn tượng mạnh, giàu sức hình và gợi cảm; lời văn dạt dào cảm xúc để nhằm tái hiện một thân phận vô cùng tội nghiệp, đáng thương và cũng đáng trọng.
Từ những trải nghiệm tuổi thơ, nhà văn Nguyên Hồng đã viết nên một thiên hồi kí tuyệt tác, trong đó, đoạn trích “Trong lòng mẹ” đã thể hiện nổi bật chân dung nhân vật bé Hồng, cả nổi đau và niềm hạnh phúc của cậu. Nói như Thạch Lam thì đó là “những rung động cực điểm của một linh hồn trẻ dại”. phân tích bé hồng trong đoạn trích trong lòng mẹ ; phân tích bé hồng khi gặp mẹ ; Viết bài văn phân tích nhân vật bé Hồng ; Phân tích nhân vật chú be Hồng ngắn gọn
