Đề: cuốn sách đầu tiên trên thế giới ; cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào ; đọc hiểu cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào
I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) cuốn sách đầu tiên trên thế giới ; cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào ; đọc hiểu cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào
Đọc văn bản sau: cuốn sách đầu tiên trên thế giới ; cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào ; đọc hiểu cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào
CUỐN SÁCH ĐẦU TIÊN TRÊN THẾ GIỚI RA ĐỜI NHƯ THẾ NÀO?
Khởi nguyên của những trang sách
Người Ai Cập cổ đại là nhóm xã hội đầu tiên có ý thức chia các “trang” bằng cách dệt thân cói với nhau, đập phẳng chúng và chia thành các mảnh. Sau đó, họ cuộn chúng lại. Đây là hình thức sơ khai cho những cuộn thông tin bằng da lừa hay cuộn giấy sau này.
Kỹ thuật cuộn tấm cói được sử dụng hàng trăm năm. Người Hy Lạp, La Mã cũng sớm áp dụng. Đến thế kỷ VIII sau Công nguyên, loài người cuộn các mảnh “giấy” quanh một miếng gỗ lớn để dễ dàng vận chuyển và lưu trữ.
Khoảng năm 600 sau Công nguyên, những hình minh họa vẽ tay tuyệt đẹp bắt đầu xuất hiện trên da. Các bức tranh đầy màu sắc, vẽ tỉ mỉ gọi là “bản thảo được chiếu sáng” và có chất lượng tốt. Nó giúp người dân cổ đại miêu tả chân thực về cuộc sống và câu chuyện cần truyền tải. Đây là sự khởi đầu cho sách ảnh sau này.
Người Hy Lạp và La Mã cũng phát minh những viên sáp. Sản phẩm này có thể khắc thông điệp lên, sau đó cào phẳng như một cách xóa dòng thông tin cũ và viết nội dung mới, tái sử dụng nhiều lần. Phát minh trên tương tự bản phác thảo sau này.
Những cuốn sách đầu tiên
Dần dần, những cuốn sách thuộc sở hữu cá nhân trở nên quý giá. Bởi, chúng thường chứa đựng những thông tin quan trọng hoặc văn bản tôn giáo. Một số khác để kể lại câu chuyện lịch sử, răn đe hoặc noi gương tốt.
Thiên sử thi đầu tiên của nhân loại là Sử thi Gilgamesh (The Epic of Gilgamesh). Nó được sáng tác vào thời kỳ các quốc gia cổ Sumer và Akkad, có nhiều dị bản. Theo các nhà nghiên cứu, The Epic of Gilgamesh ra đời từ khoảng năm 2750 đến năm 2500 truớc Công nguyên, có tuổi đời khoảng 4.500 năm.
Một số quan điểm cho rằng các cuốn sách thật đầu tiên viết trên giấy được cho là thực hiện ở Trung Quốc, tuy nhiên, không rõ thời gian cụ thể. Người đương thời làm ra chúng bằng cách sử dụng cây dâu, gai dầu… ép và sấy khô, tạo thành giấy. Mỗi mảnh giấy có kích thước bằng tờ báo như ngày nay và được gọi là “lá”.
Cuốn sách đầu tiên được in ấn ra đời cùng cuộc cách mạng trong ngành in. Năm 1454, nhà khoa học người Đức Julian Gutenburg chế tạo ra chiếc máy in đầu tiên trên thế giới. Sự kiện này làm thay đổi hoàn toàn cục diện của ngành xuất bản. Sách có thể được in dễ dàng hơn nhiều mà không cần chép tay hay dùng mộc bản.
Cuốn sách đầu tiên mà Gutenburg in và cũng là cuốn sách in cơ học lâu đời nhất thế giới là Kinh thánh. Sau thành công của Gutenburg, các nhà in mọc lên khắp châu Âu và mở rộng ra toàn thế giới. Dần dần, không chỉ in những cuốn sách cỡ lớn, con người nghĩ ra những sản phẩm in nhỏ gọn, tiện lợi, mang đi khắp nơi. Điển hình như Aldus Manutious, chủ một nhà in ở Venice, Italy, thời đó. Với mong muốn tạo ra những ẩn phẩm kinh điển bỏ túi, bất kỳ trí thức nào cũng có thể bỏ vừa chiếc cặp, Aldus đã chế thành công khuôn in ấn các cuốn sách có kích thước nhỏ gọn, dễ dàng vận chuyển tới bất cứ đâu.
Tuy nhiên, không phải ai cũng có điều kiện để mua một cuốn sách. Vì vậy, các nhóm bạn cùng nhau mua và cho nhau mượn. Đây là hình thức câu lạc bộ sách đầu tiên trên thế giới.
Cũng trong thế kỷ XIX, các nhà xuất bản tham vọng nhắm tới đối tượng độc giả thượng lưu bằng những bìa sách cứng cáp, sang trọng. Điều đó đã đặt ra lối suy nghĩ sách sở hữu bìa cứng, xịn đi kèm các tác phẩm tuyệt vời. Bìa mềm là văn chương hạng B kém ưa chuộng.
Đến nay, sách đã trở thành liều thuốc tinh thần không thể thiếu với con người. Hình thức trình bày và phát hành sách cũng hết sức đa dạng. Thậm chí, năm 2020, con người không cần phải chen chúc trong các hội chợ sách, vẫn có thể tham gia hội sách trực tuyến. Công nghệ đã giúp sách đến gần hơn với độc giả.
(Theo zingnews.vn)
Thực hiện các yêu cầu: cuốn sách đầu tiên trên thế giới ; cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào ; đọc hiểu cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào
Câu 1. Phương thức biểu đạt chính của văn bản trên là gì? (0,5 điểm)
Câu 2. Chỉ ra các yếu tố hình thức được sử dụng trong văn bản? (0,5 điểm)
Câu 3. Văn bản trên được chia làm mấy phần? Tóm tắt thông tin của từng phần? (1,0 điểm)
Câu 4. Nhận xét về cách đặt nhan đề văn bản của tác giả? (1,0 điểm)
Câu 5. Anh/chị rút ra được những thông điệp bổ ích gì sau khi đọc văn bản trên? (1,0 điểm)
II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm) cuốn sách đầu tiên trên thế giới ; cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào ; đọc hiểu cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào
Câu 1. (2,0 điểm) cuốn sách đầu tiên trên thế giới ; cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào ; đọc hiểu cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào
Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về các giải pháp để đọc sách hiệu quả.
Câu 2. (4,0 điểm) cuốn sách đầu tiên trên thế giới ; cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào ; đọc hiểu cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào
Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) phân tích cảm hứng chủ đạo của bài thơ sau:
Anh hái cành phù dung trắng
Cho em niềm vui cầm tay
Màu hoa như màu ánh nắng
Buổi chiều chợt tím không hay
Nhìn hoa bâng khuâng anh nói
Mới thôi mà đã một ngày.
Ruộng cấy ta mong cơn mưa
Ruộng gặt ta mong ngọn nắng
Chăm lo cánh đồng tình yêu
Anh đếm từng vầng trăng sáng
Thiết tha anh nói cùng trăng
Mới thôi đã tròn một tháng.
Mùa xuân lên đồi cỏ thơm
Mùa hạ nhìn trời mây khói
Mây tím chân cầu tím núi
Đông xa ngày trắng mưa dầm
Nhìn trời ngẩn ngơ anh nói
Mới thôi mà đã một năm.
Sẽ đến một ngày trắng tóc
Nhưng lòng anh vẫn không nguôi
Thời gian sao mà xuẩn ngốc
Mới thôi đã một đời người.
Dù năm dù tháng em ơi
Tim anh chỉ đập một đời
Nhưng trái tim mang vĩnh cửu
Trong từng giọt máu đỏ tươi.
(Dù năm dù tháng, Hoàng Phủ Ngọc Tường[1], in trong Hoàng Phủ Ngọc Tường tuyển tập, Nxb Trẻ, Tp.HCM, 2022)
Chú thích: cuốn sách đầu tiên trên thế giới ; cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào ; đọc hiểu cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào
[1] Hoàng Phủ Ngọc Tường là một trí thức yêu nước, nhà văn gắn bó mật thiết với xứ Huế, có vốn hiểu biết sâu rộng trên nhiều lĩnh vực. Ông là nhà văn chuyên về bút kí, sáng tác của ông luôn có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trí tuệ và trữ tình, giữa nghị luận và tư duy đa chiều với lối hành văn hướng nội, súc tích, mê đắm, tài hoa.
Gợi ý trả lời cuốn sách đầu tiên trên thế giới ; cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào ; đọc hiểu cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào
| Phần | Câu | Nội dung | Điểm |
| I | ĐỌC HIỂU cuốn sách đầu tiên trên thế giới ; cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào ; đọc hiểu cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào | 4,0 | |
| 1 | Phương thức biểu đạt chính: Thuyết minh. | 0,5 | |
| 2 | Các yếu tố hình thức được sử dụng trong văn bản: nhan đề, các mục in đậm. | 0,5 | |
| 3 | Văn bản chia làm hai phần:
– Phần 1: nói về lịch sử ra đời của những trang sách: cách dệt thân cói với nhau, đập phẳng chúng và chia thành các mảnh. – Phần 2: nói về sự ra đời của những cuốn sách đầu tiên, trong đó cuốn sách in đầu tiên được thực hiện vào năm 1454. |
1,0 | |
| 4 | Nhận xét về cách đặt nhan đề của văn bản:
– Nhan đề bao quát được thông tin chính của văn bản. – Tạo sự tò mò cho người đọc, để người đọc có hứng thú đọc vào văn bản. |
1,0 | |
| 5 | Học sinh được tự do rút ra thông điệp, miễn là tích cực và có liên quan đến nội dung văn bản. Tham khảo:
Sách là một trong những phát minh vĩ đại của loài người, là nơi chứa đựng kho tàng tri thức vô tận và vô giá, vì thế, bản thân cần phải thấy được tầm quan trọng của sách, xây dựng cho mình thói quen đọc sách và quý trọng sách. |
1,0 | |
| II | VIẾT cuốn sách đầu tiên trên thế giới ; cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào ; đọc hiểu cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào | 6,0 | |
| 1 | Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về các giải pháp để đọc sách hiệu quả. | 2,0 | |
| a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn
Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn. Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng-phân-hợp, móc xích hoặc song hành. |
0,25 | ||
| b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: các giải pháp để đọc sách hiệu quả. | 0,25 | ||
| c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận. Sau đây là một số gợi ý: – Lựa chọn những quyển sách bổ ích, phù hợp với sở thích của bản thân. – Ghi lại cấu trúc của cuốn sách. – Nên đọc chậm, nghiền ngẫm những chỗ chưa hiểu, ghi chú vào sổ tay những câu, đoạn đặc sắc, những suy ngẫm khi đọc sách. – Tạo các nhóm đọc sách để thảo luận với bạn bè về những quyển sách đã đọc. v.v… |
0,5 | ||
| d. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau:
– Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận. – Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý. – Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng. |
0,5 | ||
| đ. Diễn đạt: cuốn sách đầu tiên trên thế giới ; cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào ; đọc hiểu cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào
Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn. |
0,25 | ||
| e. Sáng tạo: cuốn sách đầu tiên trên thế giới ; cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào ; đọc hiểu cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. |
0,25 | ||
| 2 | Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) phân tích cảm hứng chủ đạo của bài thơ “Dù năm dù tháng” (Hoàng Phủ Ngọc Tường). | 4,0 | |
| a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài:
Nghị luận văn học. |
0,25 | ||
| b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: phân tích cảm hứng chủ đạo của bài thơ “Dù năm dù tháng”. | 0,5 | ||
| c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề của bài viết:
Tham khảo: 1. Khái quát tác giả, tác phẩm và nêu vấn đề nghị luận: – Tác giả, tác phẩm: Hoàng Phủ Ngọc Tường là một trí thức yêu nước, có vốn hiểu biết sâu rộng trên nhiều lĩnh vực. Ông là nhà văn chuyên về bút kí, đồng thời cũng là một nhà thơ với nhiều sáng tác có giá trị. Các thi phẩm của ông luôn có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trí tuệ và trữ tình. “Dù năm dù tháng” là một bài thơ thể hiện rõ nét phong cách thơ của ông. – Nêu vấn đề nghị luận: phân tích cảm hứng chủ đạo của bài thơ “Dù năm dù tháng”. 2. Triển khai vấn đề nghị luận: 2.1. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ: bài thơ thể hiện niềm nuối tiếc của tác giả trước sự trôi chảy nhanh chóng của thời gian và sự hữu hạn của đời người. Tuy nhiên, nhà thơ không tỏ ra bi lụy, trái lại, vẫn giữ cho mình một niềm tin mãnh liệt: dù thời gian trôi qua, dù đời người sẽ hết, nhưng tình yêu trong tim vẫn là thứ bất diệt, nó sẽ tồn tại mãi mãi kể cả khi ta đã mất đi rồi. 2.2. Phân tích: – Cảm hứng chủ đạo của bài thơ được nương theo mạch triển khai của bài thơ, theo các đơn vị thời gian từ ngắn đến dài. + Sự trôi qua của một ngày thật nhanh chóng, gắn với hình ảnh mong manh sớm nở tối tàn của đóa phù dung. + Một tháng cũng phút chốc mà trôi qua gắn với mưa nắng, với những lần trăng mọc. + Một năm cũng trôi qua nhanh với sự biến đổi của bốn mùa. + Ngày, tháng, năm trôi nhanh cho nên đời người cũng trở nên thoáng chốc và ngắn ngủi. – Phép điệp “Mới thôi…” vừa thể hiện tâm trạng thảng thốt, vừa là niềm nuối tiếc của chủ thể trữ tình khi thời gian cứ thấm thoắt thoi đưa. – Tuy vậy, nhà thơ đã tìm được một điểm tựa cho tinh thần. Trước sự thoáng chốc của thời gian, sự phù du của kiếp người, thì vẫn còn đó một cái gì bất di bất dịch, một cái gì qua năm tháng vẫn trường tồn: đó chính là tình yêu trong trái tim mỗi con người. Tình yêu vẫn sẽ còn, dù anh, dù em có mất đi. 2.3. Nghệ thuật: – Kết cấu độc đáo, theo kiểu tăng tiến. – Các hình ảnh thơ có tính gợi tả. – Ngôn ngữ thơ mộc mạc nhưng cũng mang tính triết lí. – Giọng thơ trầm lắng, đầy suy nghiệm. 3. Đánh giá khái quát vấn đề ở đề bài. |
1,0 | ||
| d. Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau:
– Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận. – Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý. – Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng. |
1,5 | ||
| đ. Diễn đạt cuốn sách đầu tiên trên thế giới ; cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào ; đọc hiểu cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào
Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản. |
0,25 | ||
| e. Sáng tạo: cuốn sách đầu tiên trên thế giới ; cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào ; đọc hiểu cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. |
0,5 |
cuốn sách đầu tiên trên thế giới ; cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào ; đọc hiểu cuốn sách đầu tiên trên thế giới ra đời như thế nào
