Đề: đọc hiểu tiễn dặn người yêu tự luận
I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) đọc hiểu tiễn dặn người yêu tự luận
Đọc đoạn trích sau: đọc hiểu tiễn dặn người yêu tự luận
… Thương ngón tay thon thả lá hành
Nhớ lời nguyện ước đinh ninh
Khăng khăng son sắt mối tình còn đeo
Nhớ như gà con theo nhặt tấm
Như nắm xôi nóng bọc lá tươi
Những mong là “đó” thả trôi
Là “ đơm” bạn quý người hôi mất “ lờ”
Anh đã lo mà lo không đủ
Tính chi li lẫn lú tính sai
Túm hai cái núm một “chài”
Đêm đêm quăng trượt ra ngoài bờ sông
Như một kẻ đôi lòng khó nghĩ
Suy một mình thêm bí không cùng
Đã không nên vợ nên chồng
Muốn ăn dưa, cố rào vườn chẳng nên
Nào ai ngỡ là em tình phụ
Như hoa tươi mãi rú rừng xa
Ước như tay Vượn dài ra
Hóa là tay Cóc khó qua bìa rừng
Ước có phép như Rồng biến hóa
Biến em yêu thành vợ trong buồng
Lên trời đậu ngọn cây thơm
Bay tìm xem thử “ mệnh” nàng ra sao
Mệnh nàng đâu ta cầu gần lại
Mệnh nàng xa mấy “sải” cũng co
(Mạc Phi, Tiễn dặn người yêu, NXB Văn hóa, 1961)
Thực hiện yêu cầu: đọc hiểu tiễn dặn người yêu tự luận
Câu 1. Đoạn trích trên được kể theo ngôi thứ mấy?
Câu 2. Cách đặt tên nhân vật chính trong văn bản trên là “ anh yêu”, “ em yêu” có ý nghĩa gì?
Câu 3. Hai câu thơ sau thể hiện tâm trạng gì của chàng trai?
Anh đã lo mà lo không đủ
Tính chi li lẫn lú tính sai
Câu 4. Anh/chị hãy phân tích giá trị của biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn:
Thương ngón tay thon thả lá hành
Nhớ lời nguyện ước đinh ninh
Khăng khăng son sắt mối tình còn đeo
Nhớ như gà con theo nhặt tấm
Như nắm xôi nóng bọc lá tươi
Câu 5: Qua văn bản, viết đoạn văn ngắn (5 đến 7 dòng) bày tỏ suy nghĩ về tình yêu, hôn nhân trong cuộc sống hôm nay.
II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm) đọc hiểu tiễn dặn người yêu tự luận
Câu 1. (2,0 điểm) đọc hiểu tiễn dặn người yêu tự luận
Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích giá trị nội dung của đoạn trích trên trong tác phẩm “Tiễn dặn người yêu”.
Câu 2. (4,0 điểm) đọc hiểu tiễn dặn người yêu tự luận
Những điều lớn lao luôn được tạo nên từ những điều nhỏ bé. Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) bày tỏ ý kiến của anh/ chị về những điều nhỏ bé.
Đáp án đọc hiểu tiễn dặn người yêu tự luận
| Phần | Câu |
Nội dung |
Điểm | ||
| I | ĐỌC HIỂU đọc hiểu tiễn dặn người yêu tự luận | 4,0 | |||
| 1 | Nhân vật chính trong văn bản: chàng trai, được kể theo ngôi thứ 1
Hướng dẫn chấm: đọc hiểu tiễn dặn người yêu tự luận – Học sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm – Học sinh trả lời được ½ đáp án : 0,25 điểm – HS trả lời sai hoặc không trả lời: Không cho điểm |
0,5 | |||
| 2 | Ý nghĩa
+ Thể hiện tâm hồn thơ mộng, dạt dào tình cảm của con người dân tộc Thái + Phù hợp với diễn biến câu chuyện với chủ đề tình yêu đôi lứa. Hướng dẫn chấm: đọc hiểu tiễn dặn người yêu tự luận – Học sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm – Học sinh trả lời được 1 ý: 0,25 điểm – HS trả lời sai hoặc không trả lời: Không cho điểm |
0,5 | |||
| 3 | – Thể hiện tâm trạng:
+ Đau đớn xót xa, dằn vặt. + Tiếc nuối của chàng trai khi phải xa cách người yêu. Hướng dẫn chấm: đọc hiểu tiễn dặn người yêu tự luận – Học sinh trả lời như đáp án: 1,0 điểm – Học sinh trả lời được ½ đáp án : 0,5 điểm – Học sinh trả lời sơ sài : 0,25 điểm – HS trả lời sai hoặc không trả lời: Không cho điểm |
1,0 | |||
| 4 | – Biện pháp so sánh:
+ Tăng sức gợi hình gợi cảm trong diễn đạt + Thể hiện tâm trạng khổ đau, nỗi nhớ nhung của chàng trai khi xa cách cô gái Hướng dẫn chấm: đọc hiểu tiễn dặn người yêu tự luận – Học sinh trả lời như đáp án: 1,0 điểm – Học sinh trả lời được ½ đáp án : 0,5 điểm – Học sinh trả lời sơ sài : 0,25 điểm – HS trả lời sai hoặc không trả lời: Không cho điểm |
1,0 | |||
| 5 | Học sinh có thể trả lời bằng nhiều cách nhưng cần đảm bảo các ý chính như sau
– Khác với thời phong kiến xa xưa, ngày nay, mọi người đã được tự quyết định hôn nhân, hạnh phúc của mình. – Tuy nhiên, ngày nay, có quá nhiều thứ áp lực lên chúng ta, nên nhiều khi tình cảm hôn nhân có sự thay đổi về nhiều thứ… Do đó, nhiều hôn nhân hiện nay không được trọn vẹn và không hạnh phúc như xưa… Hướng dẫn chấm: đọc hiểu tiễn dặn người yêu tự luận – Học sinh nêu được quan điểm của bản thân: 0,25 điểm – Lí giải hợp lý, thuyết phục bảo vệ ý kiến của bản thân: 0,75 điểm – Học sinh trả lời phần lý giải còn chung chung: 0,5 điểm – Học sinh trả lời sơ sài : 0,25 điểm – HS trả lời sai hoặc không trả lời: Không cho điểm |
1,0 | |||
| II | VIẾT đọc hiểu tiễn dặn người yêu tự luận | ||||
| 1 | Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích giá trị nội dung của đoạn trích trong tác phẩm “Tiễn dặn người yêu” | 2,0 | |||
| a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn
Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn. HS có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nập, tổng-phân -hợp, móc xích hoặc song hành. |
0,25 | ||||
| b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận:Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích giá trị nội dung của đoạn trích trong tác phẩm “Tiễn dặn người yêu” | 0,25 | ||||
| c. Triển khai phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận.
Gợi ý: * Giới thiệu tổng quát về truyện thơ Lời tiễn dặn (nội dung, số câu thơ, đánh giá chung …) *Giá trị nội dung: + Tình cảm của đôi trai gái sâu sắc, hiểu nhau đến từng hành động và ý nghĩa =>Đánh giá chung:… |
0,5 | ||||
| d. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau:
– Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận: ý nghĩa cảnh vượt biển được thể hiện trong đoạn thơ – Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. – Trình bày rõ quan điểm hệ thống các ý – Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý lẽ và dẫn chứng. |
0,5 | ||||
| e. Diễn đạt đọc hiểu tiễn dặn người yêu tự luận
Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn. |
0,25 | ||||
| f. Sáng tạo đọc hiểu tiễn dặn người yêu tự luận
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ |
0,25 | ||||
| 2 | Những điều lớn lao luôn được tạo nên từ những điều nhỏ bé. Viết bài văn nghị luận ( khoảng 600 chữ) bày tỏ ý kiến của anh/ chị về những điều nhỏ bé. | 4,0 | |||
| a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài: Nghị luận xã hội | 0,25 | ||||
| b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: sự cần thiết phải có khả năng thích nghi trước hoàn cảnh. | 0,5 | ||||
| c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề của bài viết
Gợi ý: – Xác định được ý chính của bài viết. – Xác định các ý theo bố cục 3 phần của bài văn nghị luận: * Giới thiệu được vấn đề nghị luận và nêu khái quát quan điểm cá nhân về vấn đề nghị luận. * Triển khai vấn đề cần nghị luận: – Giải thích: “những điều nhỏ bé” là những điều giản dị, luôn tồn tại trong cuộc sống của mỗi chúng ta hàng ngày. – Bày tỏ quan điểm của người viết: + Những điều nhỏ bé luôn tồn tại trong cuộc sống của mỗi chúng ta, chúng luôn giữ một vai trò vô cùng quan trọng: Nuôi dưỡng tâm hồn chúng ta, giúp hình thành những thói quen tốt đẹp, giúp tạo nên những kỳ tích… + Những điều nhỏ bé không phải ai cũng nhận ra vai trò của nó và trân trọng nó. + Người biết trân trọng những điều nhỏ bé sẽ trở thành con người ngày càng hoàn thiện, sẽ tự tin bay cao, bay xa 1 cách vững vàng… – Lấy được dẫn chứng và phân tích dẫn chứng. – Mở rộng, bày tỏ quan điểm trái chiều, hoặc ý kiến khác để có cái nhìn toàn diện hơn. * Khẳng định lại quan điểm cá nhân và rút ra bài học cho bản thân ….. |
1,0 | ||||
| d. Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau:
– Học sinh lựa chọn được 2 luận điểm để bày tỏ được quan điểm của cá nhân. – Lựa chọn được thao tác lập luận, phương thức biểu đạt hợp lý để triển khai vấn đề. – Trình bày rõ quan điểm và hệ thống ý. – Lập luận chặt chẽ, thuyết phục, lí lẽ xác đáng, bằng chứng hợp lý. Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ quan điểm của cá nhân nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật. |
1,5 | ||||
| e. Diễn đạt đọc hiểu tiễn dặn người yêu tự luận
Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản. |
0,25 | ||||
| f. Sáng tạo đọc hiểu tiễn dặn người yêu tự luận
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. |
0,5 | ||||
| Tổng điểm đọc hiểu tiễn dặn người yêu tự luận | 10,0 | ||||
đọc hiểu tiễn dặn người yêu tự luận
