ĐỀ để chat GPT thúc đẩy sự phát triển của giáo dục ; đọc hiểu để Chat GPT thúc đẩy sự phát triển của giáo dục
I. Phần Đọc hiểu (4,0 điểm)
Đọc đoạn trích:
(1) ChatGPT (Chat Generative Pre-training Transformer) là một chương trình kết hợp với AI để tương tác với con người, do Công ty OpenAl phát triển. ChatGPT sở hữu nhiều chức năng khác nhau, bao gồm trả lời câu hỏi, giải phương trình toán học, viết văn bản, bài luận, làm thơ, soạn nhạc, thiết kế, gỡ lỗi và sửa mã trong lập trình, dịch giữa các ngôn ngữ, tạo bản tóm tắt văn bản. Thậm chí có thể tạo ra các ý tưởng sơ khai về chiến lược kinh doanh hay lên kế hoạch cho một hoạt động cụ thể.
Trong lĩnh vực giáo dục, ChatGPT giúp công việc của giáo viên, học sinh, sinh viên trở nên thuận lợi, dễ dàng hơn, đặc biệt là góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục. ChatGPT giúp giáo viên giải phóng khỏi một số công việc, tập trung vào thay đổi cách thức dạy học từ truyền đạt nội dung là chủ yếu sang phát triển năng lực sáng tạo của người học và thúc đẩy học tập theo hướng cá thể hoá. Chẳng hạn, sử dụng ChatGPT để tạo tình huống trong giảng dạy hay giao bài tập cho học sinh.
ChatGPT giúp học sinh, sinh viên mạnh dạn hơn trong học tập, đưa ra các câu hỏi và tranh luận. Khi tiếp xúc trực tiếp với thầy cô, học sinh thường e ngại, không dám hỏi hoặc rất ít hỏi, còn với ChatGPT, người học có thể hỏi mọi câu hỏi. Điều này đồng nghĩa với ChatGPT đi đúng với bản chất của giáo dục hiện đại. Việc khuyến khích sử dụng ChatGPT một cách có trách nhiệm cũng như việc hình thành năng lực số, tận dụng công cụ số là cách thức để giáo viên, học sinh, sinh viên phát triển bản thân, phục vụ việc học tập và phát triển nghề nghiệp.
(2) Tuy nhiên, ChatGPT còn bộc lộ nhiều hạn chế và tiềm ẩn nhiều nguy cơ nếu sử dụng nó một cách vô trách nhiệm và thiếu đạo đức. Trước hết, độ chính xác không đồng đều về dữ kiện thực tế của ChatGPT, trong nhiều trường hợp nội dung hồi đáp bị sai lệch, bởi thông tin đưa ra dựa trên dữ liệu tổng hợp từ nguồn Internet có thể không chính xác. Hơn nữa, kho dữ liệu hiện tại mà ChatGPT sử dụng chỉ mới được cập nhật đến năm 2021. […]
Với khả năng tạo ra các đoạn văn, bài thơ, bài tiểu luận khá mạch lạc chỉ trong thời gian ngắn, xuất hiện những lo ngại về nguy cơ phụ thuộc của người học vào ChatGPT, dẫn đến hạn chế về tư duy phản biện cũng như kĩ năng giải quyết vấn đề. ChatGPT có thể “tiếp tay” cho việc gian lận học thuật và nguy cơ xói mòn trí tuệ người học. […]
Mặc dù cho đến nay. OpenAl đã có một số biện pháp bảo vệ, ngăn ngừa mọi người yêu cầu ChatGPT tạo mã phần mềm độc hại, nhưng vẫn có kẽ hở khiến giáo viên, học sinh, sinh viên có thể bị mất cắp dữ liệu một cách nhanh chóng. ChatGPT tạo ra một phần mềm độc hại có thể đánh cắp dữ liệu người khác mà không bị phát hiện chỉ trong thời gian rất ngắn (vài giờ). Sau khi nắm giữ dữ liệu, nó có thể chia dữ liệu thành các phần nhỏ hơn và ẩn các phần đó trong các hình ảnh khác trên thiết bị. Những hình ảnh được tải lên thư mục Google Drive và rất khó bị phát hiện.
(Theo Nguyễn Nhâm, Để ChatGPT thúc đẩy sự phát triển của giáo dục,
dẫn theo vov.vn, ngày 25-4-2023)
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1. ChatGPT là gì?
Câu 2. Đoạn trích cho thấy hai khía cạnh nào của ChatGPT?
Câu 3. Xác định tên gọi và tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu văn sau: ChatGPT sở hữu nhiều chức năng khác nhau, bao gồm trả lời câu hỏi, giải phương trình toán học, viết văn bản, bài luận, làm thơ, soạn nhạc, thiết kế, gỡ lỗi và sửa mã trong lập trình, dịch giữa các ngôn ngữ, tạo bản tóm tắt văn bản.
Câu 4. Anh / Chị có đồng tình với ý kiến sau của tác giả hay không? Vì sao?
Với khả năng tạo ra các đoạn văn, bài thơ, bài tiểu luận khá mạch lạc chỉ trong thời gian ngắn, xuất hiện những lo ngại về nguy cơ phụ thuộc của người học vào ChatGPT, dẫn đến hạn chế về tư duy phản biện cũng như kĩ năng giải quyết vấn đề.
Câu 5. Từ đoạn trích, kết hợp với những trải nghiệm của bản thân, anh / chị hãy nêu ra một giải pháp để sử dụng ChatGPT có hiệu quả. Trình bày trong khoảng 5-7 dòng.
II. Phần Viết (6,0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm)
Mẹ ơi, chân thật là gì?
Mẹ tôi hôn lên đôi mắt
Con ơi một người chân thật
Thấy vui muốn cười cứ cười
Thấy buồn muốn khóc là khóc.
Yêu ai cứ bảo là yêu
Ghét ai cứ bảo là ghét
Dù ai ngon ngọt nuông chiều
Cũng không nói yêu thành ghét.
(Phùng Quán, Lời mẹ dặn, dẫn theo thivien.net)
Từ ý thơ trên, kết hợp với những trải nghiệm của bản thân, anh / chị hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) bàn về vấn đề: Tuổi trẻ và lòng trung thực.
Câu 2. (4,0 điểm)
Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) phân tích bài thơ sau:
ĐÀN BẦU (1)
Lắng tai nghe đàn bầu
Ngân dài trong đêm thâu
Tiếng đàn như suối ngọt
Cứ đưa hồn lên cao.
Tiếng đàn bầu của ta
Lời đằm thắm thiết tha
Cung thanh là tiếng mẹ
Cung trầm như giọng cha
Đàn ngày xưa não ruột
Có người hát xẩm mù
Ôm đàn đi trong mưa…
Mưa hoà cùng nước mắt
Đưa hồn ta lên cao
Đàn bầu làm suối ngọt
Tình yêu quê dâng trào
Thay cho dòng nước mắt.
1956
(Lữ Giang, dẫn theo thivien.net)
Chú thích:
(1) Bài thơ này đã được nhạc sĩ Nguyễn Đình Phúc phổ nhạc thành bài hát Tiếng đàn bầu.
Gợi ý trả lời để chat GPT thúc đẩy sự phát triển của giáo dục ; đọc hiểu để Chat GPT thúc đẩy sự phát triển của giáo dục
Câu 1. ChatGPT (Chat Generative Pre-training Transformer) là một chương trình kết hợp với AI để tương tác với con người, do Công ty OpenAl phát triển.
Câu 2. Đoạn trích cho thấy hai khía cạnh tích cực và tiêu cực (hoặc tác dụng và hạn chế) của ChatGPT.
Câu 3.
– Biện pháp tu từ được sử dụng trong câu văn là biện pháp liệt kê.
– Tác dụng: thể hiện được chức năng ứng dụng rất đa dạng và phong phú của ChatGPT.
Câu 4. để chat GPT thúc đẩy sự phát triển của giáo dục ; đọc hiểu để Chat GPT thúc đẩy sự phát triển của giáo dục
HS bày tỏ sự đồng tình hoặc phản đối của mình với ý kiến đã nêu. Lập luận cần chặt chẽ, có sức thuyết phục.
– Nếu đồng tình, có thể lập luận theo hướng: Điều lo ngại của mọi người là đúng. Bởi khi người học không tự mình giải quyết vấn đề mà luôn tìm kiếm câu trả lời hoặc giải pháp từ ChatGTP, sử dụng luôn / lạm dụng những kết quả mà ChatGTP cung cấp thì người học sẽ luôn bị phụ thuộc vào công cụ này, lười suy nghĩ, hạn chế về tư duy phản biện (phân biệt đúng / sai) cũng như kĩ năng giải quyết vấn đề (tự mình giải quyết các nhiệm vụ đặt ra trong học tập).
– Nếu phản đối, có thể lập luận theo hướng: Không quá lo ngại về điều đó vì trên thực tế không phải câu trả lời nào của ChatGTP cũng đúng và hoàn hảo. Bài làm của HS sẽ được GV đánh giá. Nếu GV chỉ ra được những sai sót hoặc không hợp lí trong các câu trả lời hoặc sản phẩm của HS (lấy từ ChatGTP) thì HS sẽ không thể cứ tiếp tục lạm dụng công cụ này.
Câu 5. để chat GPT thúc đẩy sự phát triển của giáo dục ; đọc hiểu để Chat GPT thúc đẩy sự phát triển của giáo dục
HS trả lời theo quan điểm riêng. Câu trả lời cần chặt chẽ, có sức thuyết phục. Độ dài câu trả lời theo số dòng quy định.
Tham khảo một trong những giải pháp sau:
– Tìm kiếm câu trả lời từ ChatGTP để tiết kiệm thời gian và có những dữ liệu ban đầu. Nhưng sau đó cần kiểm chứng thông tin ấy từ các nguồn dẫn thông tin khác (như Google chẳng hạn) để quyết định xem có nên sử dụng thông tin lấy từ ChatGTP hay không.
– Hầu hết các câu trả lời của ChatGPT đều không dẫn nguồn, vì thế không sử dụng ChatGPT cho các quyết định quan trọng.
– Các thầy cô giáo cần hướng dẫn HS chỉ coi ChatGPT là công cụ, không nên lạm dụng nó. GV cần giáo dục ý thức, lòng tự trọng cho người học; đồng thời, thay đổi định dạng bài kiểm tra để loại bỏ các công cụ AI,…
II. Phần Viết (6,0 điểm) để chat GPT thúc đẩy sự phát triển của giáo dục ; đọc hiểu để Chat GPT thúc đẩy sự phát triển của giáo dục
Câu 1. (2,0 điểm)
Đoạn văn cần nêu được các ý chính sau đây:
a) Mở đoạn: Giới thiệu đoạn thơ (đã cho) và nêu vấn đề: Tuổi trẻ và lòng trung thực.
b)Thân đoạn: để chat GPT thúc đẩy sự phát triển của giáo dục ; đọc hiểu để Chat GPT thúc đẩy sự phát triển của giáo dục
b.1. Nêu khái quát về biểu hiện của lòng trung thực (chân thật) được thể hiện ở đoạn thơ đã cho (thể hiện một cách tự nhiên, chân thành những tình cảm và cảm xúc của mình; thật thà, thẳng thắn).
b.2. Bàn luận về vấn đề tuổi trẻ và lòng trung thực. Cần làm rõ: Tuổi trẻ có đặc điểm gì? Lòng trung thực có ý nghĩa như thế nào? Vì sao tuổi trẻ cần có lòng trung thực? Cho ví dụ minh hoạ.
b.3. Liên hệ bản thân và rút ra bài học
– Cách thể hiện lòng trung thực của bản thân.
– Rút ra bài học cho bản thân và những người trẻ tuổi nói chung: cần có lòng trung thực song cần phân biệt giữa sự thật thà, thẳng thắn với sự thô lỗ, thiếu tế nhị.
c) Kết đoạn: để chat GPT thúc đẩy sự phát triển của giáo dục ; đọc hiểu để Chat GPT thúc đẩy sự phát triển của giáo dục
Khẳng định lại sự cần thiết của việc tuổi trẻ cần có lòng trung thực và nên thể hiện sự trung thực một cách phù hợp.
Câu 2. (4,0 điểm) để chat GPT thúc đẩy sự phát triển của giáo dục ; đọc hiểu để Chat GPT thúc đẩy sự phát triển của giáo dục
Bài viết cần nêu được các ý chính sau đây:
a) Mở bài: Dẫn dắt, nêu tên tác giả và bài thơ, cảm nhận khái quát về bài thơ.
b) Thân bài: để chat GPT thúc đẩy sự phát triển của giáo dục ; đọc hiểu để Chat GPT thúc đẩy sự phát triển của giáo dục
b.1. Giới thiệu chung về tác giả (nếu có thông tin) và tác phẩm (sáng tác năm 1956, sử dụng thể thơ năm chữ, các dòng chủ yếu ngắt nhịp 3/2 hoặc 2/3, chủ yếu gieo vần chân, giàu tính nhạc, nhân vật trữ tình xuất hiện trực tiếp, giọng điệu khi trầm ấm và tha thiết, gồm bốn khổ thơ, có sự lặp lại hai câu cuối của khổ 1 ở hai câu đầu của khổ cuối, sử dụng nhiều phép tu từ….).
b.2. Phân tích bài thơ
HS có thể phân tích bài thơ theo nhiều cách, song cần làm rõ hoàn cảnh nghe đàn, nảy sinh cảm hứng sáng tác của tác giả; đặc điểm của tiếng đàn bầu và những suy nghĩ, cảm xúc của tác giả được thể hiện qua mỗi khổ thơ. Cần phân tích được các từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ đặc sắc ở mỗi khổ thơ trong việc khắc hoạ hình tượng và thể hiện tình cảm, tư tưởng của tác giả.
Gợi ý: để chat GPT thúc đẩy sự phát triển của giáo dục ; đọc hiểu để Chat GPT thúc đẩy sự phát triển của giáo dục
– Về hoàn cảnh này sinh cảm hứng sáng tác: nghe thấy tiếng đàn trong đêm thâu.
– Về đặc điểm của tiếng đàn: Tiếng đàn mát lành, trong trẻo và ngọt ngào như nước suối; gần gũi, trìu mến và thân thương như tiếng mẹ, tiếng cha, tiếng đàn là sự thể hiện tâm trạng của người đánh đàn – ngày xưa thì “não ruột”, đớn đau (dòng nước mắt); ngày nay thể hiện, gợi lên tình yêu quê hương tha thiết, làm tâm hồn của con người thăng hoa.
– Về tình cảm, tư tưởng của tác giả: Yêu thích tiếng đàn bầu; có những cảm nhận tinh tế và liên tưởng phong phú về tiếng đàn; hiểu được giá trị của đàn bầu và coi đàn bầu như một loại nhạc cụ mang trong mình những giá trị và bản sắc văn hoá của dân tộc, thể hiện được tâm hồn của con người Việt Nam.
b.3. Đánh giá để chat GPT thúc đẩy sự phát triển của giáo dục ; đọc hiểu để Chat GPT thúc đẩy sự phát triển của giáo dục
– Bài thơ ngắn gọn, hàm súc; ngôn ngữ có giá trị gợi hình, gợi cảm cao độ.
– Bài thơ thể hiện tâm hồn nhạy cảm, tinh tế và tình yêu đối với tiếng đàn bầu nói riêng, tình yêu quê hương đất nước nói chung của nhà thơ.
c) Kết bài: Nêu ấn tượng sâu đậm về bài thơ hoặc về tiếng đàn bầu.
