Đề: muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương ; đọc hiểu muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương

I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương ; đọc hiểu muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương

Đọc văn bản sau: muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương ; đọc hiểu muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương

MUÔN VÀN TÌNH THÂN YÊU TRÙM LÊN KHẮP QUÊ HƯƠNG

– Việt Phương –

Trời đổ mưa, đi viếng Bác, đồng bào chờ, bị ướt
Bác thương đồng bào, con biết Bác không vui

Ngừng đập trái tim tột bậc con người
Cây cỏ đất trời không thật nữa
Mặt ta nhìn sắc màu cũng giả
Ôi ước gì không thật cả nỗi đau mồ côi

Con đóng cửa buồng, ở mình con với Bác
Chưa muốn cùng ai chia bớt nỗi đau này
Quanh người con và trong con tất cả đều bỗng khác
Bác qua đời rồi sao con vẫn ngồi đây
Con không thể nghĩ rằng Bác Hồ đã mất
Mà nắng vẫn chuyền như sóc giữa lùm cây.

Con chim đuôi dài được Bác chở che vẫn bay về trước cổng
Cây vú sữa đầu nhà đang xoè rộng tán sum suê
Bầy cá rô phi nhớ giờ Bác cho ăn lại ngoi lên đớp sóng
Con ra đường quen đứng ngóng Bác quay về

Hôm nay trên vườn ta trời uy nghi lồng lộng
Hàng bụt mọc trầm tư vút thẳng bên bờ ao
Gió heo may trong cành đa lao xao tìm gọi nắng
Lê-Nin trên bàn đang chờ đón Bác đi vào

Bác ơi lúa mùa này đồng thấp đồng cao lên đẹp lắm
Cơn bão vào đất liền đi chậm lại rồi tan
Mua bia đã bớt xếp hàng và anh em còn cố gắng
Đêm qua 140 bốt đồn thù bị ta đánh trong Nam
Con trữ các loại tin đứng chờ đây mong từ Bác một lời ánh sáng
Như từ lâu nay con thường vẫn hay làm
Bác lại về đi Bác ơi sau mấy ngày đi vắng
Khoẻ mạnh hồng hào trong nắng óng vườn cam

(Trích, Việt Phương, Cửa mở, NXB Văn học, 1970)

muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương ; đọc hiểu muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương
Nhà thơ Việt Phương

Thực hiện các yêu cầu: muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương ; đọc hiểu muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương

Câu 1. Xác định nhân vật trữ tình trong bài thơ.

Câu 2. Bài thơ gợi cảm hứng từ sự kiện nào của đất nước?

Câu 3. Em hiểu như thế nào về hai câu thơ:

Ngừng đập trái tim tột bậc con người
Cây cỏ đất trời không thật nữa

Câu 4. Phân tích tác dụng của nghệ thuật đối sử dụng trong hai câu thơ dưới đây:

Con không thể nghĩ rằng Bác Hồ đã mất
Mà nắng vẫn chuyền như sóc giữa lùm cây.

Câu 5. Từ văn bản, anh/chị có suy nghĩ gì về vai trò của vị lãnh tụ Hồ Chí Minh đối với dân tộc Việt Nam ta?

II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm) muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương ; đọc hiểu muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương

Câu 1. (2,0 điểm)

Viết đoạn văn nghị luận khoảng 200 chữ cảm nhận về hai câu thơ cuối trong bài thơ:

Bác lại về đi Bác ơi sau mấy ngày đi vắng
Khoẻ mạnh hồng hào trong nắng óng vườn cam

Câu 2. (4,0 điểm)

 Viết bài văn nghị luận xã hội (khoảng 600 chữ thuyết phục một người bạn từ bỏ một thói quen tuỳ tiện trong phát ngôn.

 

muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương ; đọc hiểu muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương
Nhà thơ Việt Phương

Gợi ý trả lời:  muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương ; đọc hiểu muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương

 Phần Câu   Nội dung   Điểm
I   ĐỌC HIỂU muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương ; đọc hiểu muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương 4.0
  1 Nhân vật trữ tình: người con trong quan hệ với Bác/ Tác giả.

Hướng dẫn chấm:

– Học sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm.

– Học sinh trả lời không đúng đáp án: không cho điểm.

0,5
2 Bài thơ gợi cảm hứng từ nỗi đau trước sự ra đi của Bác – vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc.

 Hướng dẫn chấm:

– Học sinh trả lời như đáp án hoặc diễn đạt tương tự: 0,5 điểm.

– Học sinh trả lời chung chung, chưa rõ sựu kiện: 0,25 điểm

0,5
3 Hiểu về hai câu thơ:

Ngừng đập trái tim tột bậc con người
Cây cỏ đất trời không thật nữa

– Bác Hồ đã vĩnh viễn ra đi để lại nỗi tiếc thương cho mọi người. Tác giả diễn tả nỗi đau mất mát khiến nhận thức con người bị tê liệt, mọi thứ như không thật nữa.

– Tình cảm ấy thiêng liêng và chân thành sâu sắc, cho thấy nỗi đau quá lớn, như không thể chọi đựng được.

Hướng dẫn chấm:

– Học sinh trả lời như Đáp án: 1,0 điểm

– Học sinh chỉ nêu được chủ đề về lòng hiếu thảo của anh Hết: 0,5 điểm.

1,0
4  Phân tích tác dụng của nghệ thuật đối sử dụng trong hai câu thơ dưới đây:

Con không thể nghĩ rằng Bác Hồ đã mất
Mà nắng vẫn chuyền như sóc giữa lùm cây.

– Biện pháp nghệ thuật đối: “Bác Hồ đã mất – nắng vẫn chuyền”

– Tác dụng:

+ Nhằm khắc hoạ, gây ấn tượng về một sự thật ngang trái, đớn đau giữa sự sống và cái chết. Bác không còn nữa nhưng vạn vật vẫn còn tươi nguyên và tràn đầy sức sống.

+ Khiến diễn đạt trở nên cụ thể, sinh động, giàu sức gợi hình gợi cảm.

+ Qua đó thể hiện tình cảm sâu nặng của tác giả dành cho Bác, một sự hụt hẫng, trống trải và không cam lòng trước sự ra đi của Bác.

Hướng dẫn chấm:

Học sinh trả lời như Đáp án: 1,0 điểm

– Học sinh nêu được phẩm chất mà không nhận xét: 0,25 điểm.

– Học sinh nhận xét mà không chỉ ra được phẩm chất nổi bật của nhân vật: 0,75 điểm

 

0,25

 

 

 

 

0,75

5 Từ văn bản, anh/chị có suy nghĩ về vai trò của vị lãnh tụ Hồ Chí Minh đối với dân tộc Việt Nam ta:

– Hồ Chí Minh là người lãnh đạo tài ba sáng suốt của Đảng và nhà nước.

– Là biểu tượng cho vẻ đẹp nhân cách, tâm hồn con người Việt Nam, là tấm gương sáng cho các thế hệ học tập và noi theo.

Hướng dẫn chấm

Học sinh rút ra được thông điệp: 0,25 điểm.

– Học sinh lí giải thuyết phục: 0,75 điểm.

– Học sinh có thể rút ra thông điệp khác so với đáp án nhưng phù hợp với nội dung văn bản thì giám khảo vẫn cho điểm.

 
II   LÀM VĂN muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương ; đọc hiểu muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương  
  1 Viết đoạn văn nghị luận khoảng 200 chữ cảm nhận về hai câu thơ cuối trong bài thơ:

Bác lại về đi Bác ơi sau mấy ngày đi vắng
        Khoẻ mạnh hồng hào trong nắng óng vườn cam

2.0
a) Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn

Xác định đúng yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn (khoảng 200 chữ).

Học sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, móc xích hoặc song hành.

0,25
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận:

Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: cảm nhận về hai câu thơ cuối trong bài thơ.

0,5
c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận.

* Xác định được các ý phù hợp để làm rõ vấn đề cần nghị luận. Sau đây là một số gợi ý: 

Hai câu thơ thể hiện nỗi đau đớn xót xa của tác giả trước sự ra đi của Bác

– Nỗi niềm khao khát được nhìn thấy Bác trở về khoẻ mạnh, bình thường giữa khu vườn đầy nắng.

– Thể hiện tình yêu thương Bác chân thành sâu sắc, niềm kính trọng biết ơn của tác giả dành cho Bác.

– Nghệ thuật: điệp từ, sử dụng lời gọi đáp bộc lộ tình cảm thiết tha trìu mến; nghệ thuật nói giảm nói tránh “mấy ngày đi vắng” thể hiện mong muốn những mất mát không phải là hiện thực; giọng thơ xót xa, da diết…

Hướng dẫn chấm

Trình bày được tương tự như đáp án: 1,0 điểm.

Trình bày được 1-2 ý như đáp án hoặc diễn đạt tương tự: 0,5 điểm

– Trình bày lan man, không rõ ý: 0,25 điểm.

0,5

 

 

 

 

 

 

 

đ. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau:

– Lựa chọn được thao tác lập luận, phương thức biểu đạt hợp lý để triển khai vấn đề.

– Trình bày rõ quan điểm và hệ thống ý.

– Lập luận chặt chẽ, thuyết phục, lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, hợp lý, kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý lẽ và bằng chứng.

0,25
d. Diễn đạt  muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương ; đọc hiểu muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp Tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn.

0,25
e) Sáng tạo muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương ; đọc hiểu muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương

Thể hiện sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

0,25
  2 Viết bài văn nghị luận xã hội (khoảng 600 chữ) thuyết phục một người bạn từ bỏ một thói quen tuỳ tiện trong phát ngôn.

 

5.0
a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài

Xác định được yêu cầu của kiểu bài: nghị luận xã hội

0,25
b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: thuyết phục một người bạn từ bỏ một thói quen tuỳ tiện trong phát ngôn. 0,5
c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề của bài viết.

* Nêu vấn đề: Nêu thói quen hay quan niệm mà người viết chuẩn bị thuyết phục người khác từ bỏ: thói quen tuỳ tiện trong phát ngôn?

1. Giải thích:

– Con người giao tiếp, gây dựng mối quan hệ chủ yếu qua phát ngôn (trực tiếp hoặc gián tiếp)

– Tuỳ tiện trong phát ngôn là nói ra những điều chưa suy nghĩ kĩ, chưa xác thực làm tổn thương người khác.

2. Những biểu hiện của thói quen tuỳ tiện trong phát ngôn:

+ Không quan tâm tới thái độ của người nghe

+ Không suy nghĩ đến hậu quả lời nói

+ Không chịu trách nhiệm về lời mình nói ra.

3. Phân tích lí do nên từ bỏ thói quen/quan niệm

– Tác hại của việc giữ thói quen:

+ Làm tổn hại danh dự bản thân

+ làm tổn thương người khác

– Sự cần thiết của việc từ bỏ thói quen

+ Khiến bản thân trưởng thành hơn

+ Khiến bạn bè tôn trọng, yêu mến

4. Đề xuất cách từ bỏ thói quen

– Khuyên người khác cân nhắc kĩ trước khi phát ngôn

– Học cách diễn đạt tinh tế, tránh tổn thương người khác.

– Cùng hỗ trợ bạn phấn đấu rèn luyện bản thân.

5. Dự đoán sự đồng tình ủng hộ của người xung quanh

– Sẽ nhận được thiện cảm từ người xung quanh

– Sẽ thấy được tôn trọng và yêu mến

– Sẽ thấy bản thân trưởng thành hơn

* Kết thúc vấn đề:

– Khẳng định ý nghĩa và sự cần thiết của việc từ bỏ thói quen: tuỳ tiện trong phát ngôn

– Khuyên bạn nên sớm từ bỏ thói quen.

1.0
đ.  Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau:

Học sinh lựa chọn ít nhất được 2 luận điểm để bày tỏ được quan điểm của cá nhân.

– Lựa chọn được thao tác lập luận, phương thức biểu đạt hợp lý để triển khai vấn đề nghị luận.

– Trình bày rõ quan điểm và hệ thống ý.

– Lập luận chặt chẽ, thuyết phục, lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, hợp lý, kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý lẽ và bằng chứng.

Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ quan điểm của cá nhân nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.

1,5

 

 

 

 

 

 

d. Diễn đạt  muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương ; đọc hiểu muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp Tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn.

0,25
  e. Sáng tạo  muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương ; đọc hiểu muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; diễn đạt mới mẻ.

0,5
Tổng điểm 10.0

muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương ; đọc hiểu muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương

 

NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

DANH SÁCH các bài ĐỌC HIỂU

ĐỀ KIỂM TRA NGỮ VĂN 10

ĐỀ KIỂM TRA NGỮ VĂN 11

lediem.net

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *