Mái ấm ngôi nhà ; đọc hiểu mái ấm ngôi nhà ; mái ấm ngôi nhà trương hữu lợi
I. ĐỌC HIỂU (4 điểm)
Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu:
MÁI ẤM NGÔI NHÀ
Nếu ngọn gió nào dẫn con đến phương trời xa thẳm
Con đừng quên lối về nhà
Nơi thung sâu khơi nguồn ngọn gió…
Nếu cánh chim nào chở con lên thăm mặt trời cháy đỏ
Con đừng quên lối về nhà
Nơi sớm chiều vẫn nhen ngọn lửa
Nếu vạt mây nào đưa con lên chơi với ngôi sao xanh biếc
Con đừng quên lối về nhà
Suối trong con tắm mình thuở bé…?
(“Mái ấm ngôi nhà”- Trương Hữu Lợi)
Câu 1 (0,5 điểm). Xác định thể thơ của đoạn thơ, phương thức biểu đạt?
Câu 2 (0,5 điểm). Những hình ảnh “phương trời xa thẳm” “mặt trời cháy đỏ” “ngôi sao xanh biếc” trong đoạn thơ gợi cho em liên tưởng tới điều gì?
Câu 3 (1,0 điểm). Chỉ ra và nêu tác dụng của phép tu từ điệp ngữ trong đoạn thơ trên.
Câu 4 (1,0 điểm). Qua đoạn thơ, tác giả muốn gửi đến chúng ta những thông điệp gì?
Câu 5 (1,0 điểm) Lời nhắn nhủ trong bài thơ khơi gợi trong em những cảm xúc, suy nghĩ gì?
II. VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm): Câu 1 (2,0 điểm): Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích nội dung và đặc sắc nghệ thuật của đoạn thơ trích ở phần đọc hiểu.
Câu 2 (4,0 điểm): Viết bài văn nghị luận xã hội (khoảng 400 chữ) trình bày suy nghĩ của anh chị về vấn đề: Tuổi trẻ với việc giữ gìn, bảo vệ di sản văn hóa dân tộc.
Gợi ý trả lời Mái ấm ngôi nhà ; đọc hiểu mái ấm ngôi nhà ; mái ấm ngôi nhà trương hữu lợi
I. Đọc hiểu Mái ấm ngôi nhà ; đọc hiểu mái ấm ngôi nhà ; mái ấm ngôi nhà trương hữu lợi
Câu 1. Mái ấm ngôi nhà ; đọc hiểu mái ấm ngôi nhà ; mái ấm ngôi nhà trương hữu lợi
– Thể thơ: Tự do
– PTBĐ: biểu cảm
Câu 2. Mái ấm ngôi nhà ; đọc hiểu mái ấm ngôi nhà ; mái ấm ngôi nhà trương hữu lợi
– Các hình ảnh “Phương trời xa thẳm”, “mặt trời cháy đỏ”, “ngôi sao xanh biếc” là những hình ảnh ẩn dụ gợi liên tưởng tới những xứ sở xa xôi, đẹp đẽ, huyền bí, những điều mới mẻ hấp dẫn, vẫy gọi con người; những hình ảnh đó cũng có thể gợi liên tưởng đến những thành công mà mỗi con người đạt được.
Câu 3. Mái ấm ngôi nhà ; đọc hiểu mái ấm ngôi nhà ; mái ấm ngôi nhà trương hữu lợi
– Biện pháp tu từ điệp ngữ : Con đừng quên lối về nhà ( lặp lại 3 lần)
– Tác dụng:
+ Tạo âm hưởng nhịp nhàng, làm cho câu thơ giàu nhạc điệu, sinh động, hấp dẫn, tăng sức gợi hình, gợi cảm cho lời thơ
+ Nhấn mạnh lời nhắn nhủ của cha mẹ đối với con cái: dù đi tới đâu, hay có được thành công như thế nào, hãy luôn nhớ về gia đình, quê hương, nguồn cội.
=> Qua đó thể hiện tình yêu thương tha thiết, sự dạy dỗ ân cần của cha mẹ với con cái.
Câu 4. Mái ấm ngôi nhà ; đọc hiểu mái ấm ngôi nhà ; mái ấm ngôi nhà trương hữu lợi
* HS nêu được các thông điệp sau:
– Thông điệp:
+ Gia đình là nơi thiêng liêng, ấm áp, luôn bao bọc, chở che cho con người
+ Dù đi tới đâu, hay có được thành công như thế nào, hãy luôn nhớ về gia đình, quê hương, nguồn cội.
Câu 5. Mái ấm ngôi nhà ; đọc hiểu mái ấm ngôi nhà ; mái ấm ngôi nhà trương hữu lợi
Lời nhắn nhủ trong bài thơ “Mái ấm ngôi nhà” của Trương Hữu Lợi khơi gợi trong em những cảm xúc sâu lắng và suy nghĩ về tình yêu gia đình và quê hương.
+ Em cảm nhận được sự tha thiết, mong mỏi của người cha/mẹ dành cho con cái khi họ khuyên con dù có đi xa đến đâu, dù có đạt được bao nhiêu thành công, cũng đừng quên đường về nhà. Hình ảnh “thung sâu khơi nguồn ngọn gió,” “sớm chiều vẫn nhen ngọn lửa,” và “suối trong con tắm mình thuở bé” tượng trưng cho sự ấm áp, che chở và nuôi dưỡng của gia đình, quê hương.
+ Những lời nhắn nhủ này nhắc nhở em về cội nguồn, về tình thương của cha mẹ, và về nơi mà em luôn có thể trở về, nơi mang lại sự bình yên và an toàn. Em hiểu rằng, trong cuộc sống dù có đi xa và trải nghiệm nhiều điều mới lạ, gia đình và quê hương luôn là nơi đong đầy tình yêu thương và là điểm tựa vững chắc.
+ Em thấy trân trọng hơn những giá trị gia đình và quyết tâm không quên đi nguồn cội dù có đi đến bất cứ đâu. Lời thơ khơi dậy trong em tình yêu và lòng biết ơn sâu sắc đối với gia đình, nơi đã nuôi dưỡng và luôn chờ đón em trở về.
II. Làm văn Mái ấm ngôi nhà ; đọc hiểu mái ấm ngôi nhà ; mái ấm ngôi nhà trương hữu lợi
Câu 1. Mái ấm ngôi nhà ; đọc hiểu mái ấm ngôi nhà ; mái ấm ngôi nhà trương hữu lợi
- Mở đoạn: Mái ấm ngôi nhà ; đọc hiểu mái ấm ngôi nhà ; mái ấm ngôi nhà trương hữu lợi
– Giới thiệu đoạn thơ trong bài “Mái ấm ngôi nhà” của Trương Hữu Lợi, nhấn mạnh nội dung về tình cảm gia đình thiêng liêng, nơi mái ấm luôn là chốn trở về của mỗi con người.
– Khẳng định ý nghĩa của đoạn thơ qua việc nhắn nhủ con về giá trị gia đình, nơi khởi nguồn mọi yêu thương và che chở.
2. Thân đoạn:
– Phân tích nội dung chính:
+ Đoạn thơ là những lời nhắn nhủ ân cần của người lớn (cha/mẹ) với con khi bước vào cuộc đời với những hành trình mới. Hình ảnh “ngọn gió”, “cánh chim”, “vạt mây” tượng trưng cho những ước mơ, khát vọng bay xa và khám phá thế giới rộng lớn của con cái.
+ Lời nhắc “Con đừng quên lối về nhà” lặp đi lặp lại không chỉ nhấn mạnh sự nhớ nhung, mong chờ mà còn gợi ý niệm về mái ấm gia đình như cội nguồn thiêng liêng, nơi lưu giữ yêu thương, nơi con sẽ tìm thấy sự bình yên và che chở dù ở bất cứ đâu.
+ Hình ảnh “thung sâu khơi nguồn ngọn gió”, “sớm chiều nhen ngọn lửa”, “suối trong con tắm mình thuở bé” tượng trưng cho những kỷ niệm thời thơ ấu, tình thương và sự chăm sóc mà cha mẹ đã dành trọn vẹn cho con. Qua những hình ảnh này, tác giả khẳng định ý nghĩa bền chặt của gia đình, nơi cội nguồn tình yêu không bao giờ phai nhòa.
– Phân tích nghệ thuật:
+ Biện pháp lặp cấu trúc “Con đừng quên lối về nhà” tạo nên nhịp điệu trầm lắng, nhấn mạnh cảm xúc yêu thương và sự nhắc nhở tha thiết.
+ Sử dụng hình ảnh thiên nhiên giàu tính biểu tượng (gió, chim, mây) mang đến sự bay bổng, kết hợp với các chi tiết cụ thể về gia đình tạo sự cân bằng giữa cảm xúc và biểu đạt.
+ Ngôn từ nhẹ nhàng, sâu sắc giúp đoạn thơ thấm đượm tình cảm gia đình thiêng liêng, gợi lên trong lòng người đọc sự đồng cảm và suy tư.
3. Kết đoạn:
– Khẳng định lại giá trị của mái ấm gia đình qua những hình ảnh đẹp trong đoạn thơ. Gia đình không chỉ là nơi con xuất phát mà còn là chốn trở về, mang theo những ký ức và tình yêu không bao giờ cạn.
– Bài thơ là lời nhắc nhở mỗi người về trách nhiệm gìn giữ và trân trọng gia đình – mái ấm thiêng liêng mà không gì có thể thay thế.
Câu 2. Mái ấm ngôi nhà ; đọc hiểu mái ấm ngôi nhà ; mái ấm ngôi nhà trương hữu lợi
- Mở bài: Mái ấm ngôi nhà ; đọc hiểu mái ấm ngôi nhà ; mái ấm ngôi nhà trương hữu lợi
Giới thiệu vấn đề di sản văn hóa dân tộc và vai trò quan trọng của tuổi trẻ trong việc giữ gìn và bảo vệ.
Nêu khái quát tầm quan trọng của việc bảo vệ di sản văn hóa dân tộc trong bối cảnh hiện nay.
2. Thân bài:
a. Giải thích:
– Di sản văn hóa dân tộc là gì? – Bao gồm di sản vật thể (di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh, công trình kiến trúc…) và di sản phi vật thể (lễ hội, phong tục, tập quán, văn hóa truyền miệng…).
b. Biểu hiện/ Thực trạng:
– Những nỗ lực của một bộ phận tuổi trẻ trong việc bảo vệ di sản:
– Tham gia các phong trào tình nguyện bảo vệ di sản văn hóa, tổ chức các chương trình giao lưu văn hóa, tái hiện các lễ hội truyền thống.
– Đưa di sản vào nội dung sáng tạo trên các nền tảng truyền thông xã hội để quảng bá rộng rãi hơn.
– Thực trạng đáng lo ngại:
– Một số di sản đang bị xuống cấp hoặc bị mai một do thiếu sự quan tâm, ý thức kém trong cộng đồng. – Sự thiếu hiểu biết của một bộ phận giới trẻ dẫn đến hành động xâm phạm hoặc không tôn trọng các quy tắc bảo vệ di sản.
c. Ý nghĩa: Tầm quan trọng của di sản văn hóa:
– Di sản văn hóa lưu giữ những giá trị lịch sử, văn hóa và nghệ thuật đặc sắc, góp phần hình thành bản sắc dân tộc và tạo nên sự gắn kết giữa các thế hệ.
– Giữ gìn và phát huy di sản giúp tuổi trẻ hiểu và tự hào về cội nguồn, tạo niềm tự hào dân tộc, khơi dậy tình yêu đất nước.
– Góp phần phát triển kinh tế – xã hội
– Du lịch văn hóa, phát triển cộng đồng gắn liền với việc bảo tồn di sản.
– Tạo nền tảng giao lưu quốc tế
– Bảo tồn di sản giúp nâng cao vị thế Việt Nam trên trường quốc tế, là cầu nối giao lưu văn hóa giữa các quốc gia.
d. Giải pháp:
– Nâng cao nhận thức của tuổi trẻ qua giáo dục và truyền thông:
– Tích cực đưa nội dung về di sản vào chương trình giáo dục, tổ chức các buổi nói chuyện, tham quan, và tìm hiểu về di sản.
– Khuyến khích tham gia các hoạt động bảo vệ và phát huy di sản:
+ Các phong trào tình nguyện bảo vệ di tích lịch sử, lễ hội văn hóa.
+ Sử dụng công nghệ hiện đại (mạng xã hội, ứng dụng thông minh) để quảng bá di sản. – Chính sách hỗ trợ từ nhà nước và cộng đồng:
+ Đầu tư bảo tồn, khôi phục di sản và ban hành quy định bảo vệ di sản chặt chẽ hơn.
e. Ý kiến trái chiều và phản biện:
– Ý kiến trái chiều: Có ý kiến cho rằng việc bảo vệ di sản chỉ là trách nhiệm của cơ quan chức năng, còn tuổi trẻ nên tập trung phát triển kinh tế, học tập.
– Phản biện: – iệc giữ gìn di sản văn hóa không chỉ là nhiệm vụ của nhà nước mà cần sự tham gia của toàn xã hội, đặc biệt là thế hệ trẻ – người sẽ tiếp nối và phát huy các giá trị văn hóa. Tham gia bảo vệ di sản không làm cản trở việc học tập, mà còn góp phần tạo động lực, khơi gợi ý chí phát triển toàn diện cho tuổi trẻ.
- Kết bài: Mái ấm ngôi nhà ; đọc hiểu mái ấm ngôi nhà ; mái ấm ngôi nhà trương hữu lợi
– Khẳng định lại vai trò quan trọng của tuổi trẻ trong việc bảo vệ di sản văn hóa.
– Kêu gọi sự ý thức và trách nhiệm từ thế hệ trẻ để giữ gìn những giá trị tốt đẹp của dân tộc cho tương lai.
Mái ấm ngôi nhà ; đọc hiểu mái ấm ngôi nhà ; mái ấm ngôi nhà trương hữu lợi
