Giới thiệu các bạn bài viết Phân tích 9 câu đầu Đất Nước dàn ý. Bài viết dưới đây giúp các bạn định hướng Phân tích 9 câu đầu Đất Nước dàn ý. Hướng dẫn các bạn cách viết các ý trong bài văn nghị luận về Đất Nước. Sau đây xin mời các bạn cùng tham khảo bài viết Phân tích 9 câu đầu Đất Nước dàn ý.
Đề: Phân tích 9 câu đầu Đất Nước dàn ý
Cảm nhận của anh chị về đoạn thơ sau đây trong đoạn trích “Đất Nước” của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm:
“Khi ta lớn lên Đất Nước đã có rồi
Đất Nước có trong những cái “ngày xửa ngày xưa” mẹ thường hay kể
Đất Nước bắt đầu với miếng trầu bây giờ bà ăn
Đất Nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre mà đánh giặc
Tóc mẹ thì bới sau đầu
Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn
Cái kèo, cái cột thành tên
Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng
Đất Nước có từ ngày đó…”
Gợi ý làm bài: Phân tích 9 câu đầu Đất Nước dàn ý (Nguyễn Khoa Điềm)
Mở bài: Phân tích 9 câu đầu Đất Nước dàn ý
– Đất Nước là nguồn cảm hứng bất tận của thơ ca và nghệ thuật. Mỗi nhà thơ đều có những cảm nhận và cách thể hiện riêng.
– Nếu như các nhà thơ cùng thời thường cảm nhận về Đất Nước bằng những hình ảnh kỳ vĩ, mỹ lệ hay qua các triều đại phong kiến thì Nguyễn Khoa Điềm lại chọn điểm nhìn gần gũi, bình dị: Đất Nước của Nhân dân, của ca dao thần thoại.
– Đoạn thơ “Khi ta lớn lên Đất Nước có từ ngày đó” là đoạn thơ thể hiện rõ nhất tư tưởng ấy:
“Khi ta lớn lên Đất Nước đã có rồi
… … …
Đất Nước có từ ngày đó…”
Thân bài: Phân tích 9 câu đầu Đất Nước dàn ý
Khái quát tác giả, tác phẩm: Phân tích 9 câu đầu Đất Nước dàn ý
– Nguyễn Khoa Điềm thuộc thế hệ những nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ cứu nước. Thơ ông giàu chất trí tuệ, suy tư và xúc cảm.
– Đất Nước là đoạn trích thuộc phần đầu chương V, của trường ca Mặt đường khát vọng. Tác phẩm được hình thành ở chiến khu Trị – Thiên năm 1971, in lần đầu năm 1974.
– Thời điểm này miền Nam bị tạm chiến, đế quốc Mĩ và bọn tay sai ra sức chống phá cách mạng, mua chuộc thanh niên vào chốn ăn chơi mà quên đi trách nhiệm với đất nước.
– Viết trường ca này, Nguyễn Khoa Điềm nhằm đánh thức tinh thần trách nhiệm và giúp thế hệ trẻ tự nhận thức rõ hơn về vai trò và trách nhiệm của họ đối với đất nước.
Phân tích nội dung: Phân tích 9 câu đầu Đất Nước dàn ý
– Mở đầu bài thơ, tác giả đi cắt nghĩa về nguồn gốc của đất nước: “Khi ta lớn lên Đất Nước đã có rồi”.
+ Lời thơ tự nhiên giản dị như lời kể chuyện cổ tích của bà, của mẹ.
+ Cụm từ “Đất Nước đã có rồi” vang lên vừa như một lời khẳng định chắc nịch vừa là niềm tự hào về sự trường tồn của đất nước qua mấy ngàn năm lịch sử.
+ Bằng giọng thơ tâm tình như lời kể chuyện cổ tích.
-> Qua đó tác giả khẳng định: Đất nước đã có từ rất lâu rồi, có từ trước khi ta sinh ra và lớn lên.
Phân tích 9 câu đầu Đất Nước dàn ý
– Nhà thơ tiếp tục diễn tả cụ thể hơn về sự ra đời và tồn tại của đất nước:
“Đất Nước có trong những cái “ngày xửa ngày xưa” mẹ thường hay kể
Đất Nước bắt đầu với miếng trầu bây giờ bà ăn
Đất Nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre mà đánh giặc”
+ Một thế giới cổ tích, truyền thuyết như ùa về sống dậy trong tâm hồn người đọc.
+ Hình ảnh miếng trầu của bà gợi câu chuyện trầu cau với tình người nồng hậu thủy chung.
+ Hình ảnh “dân mình biết trồng tre đánh giặc” gợi sự tích Thánh Gióng – khúc anh hùng ca, biểu tượng cho sức mạnh tinh thần của nhân dân Việt Nam thuở bình minh dựng nước.
+ Chẳng ai trong chúng ta biết đất nước có tự bao giờ. Nhưng mỗi người đều cảm nhận thấy đất nước không phải là hình người khổng lồ xa lạ hay một khái niệm trừu tượng chung chung. Mà đất nước hiện hình cụ thể gần gũi thân thương trong cuộc sống của mỗi con người như câu chuyện cổ tích mẹ kể, miếng trầu bà ăn.
Phân tích 9 câu đầu Đất Nước dàn ý
– Đất Nước lớn lên theo những phong tục tập quán:
“Tóc mẹ thì bới sau đầu
Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn
Cái kèo, cái cột thành tên
Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng”
+ Lịch sử lâu đời của đất nước được tác giả nhìn từ chiều sâu văn hóa dân gian với những phong tục tập quán như cách búi tóc thành cuộn sau gáy, gọn gàng của người phụ nữ Việt Nam. Là tình nghĩa vợ chồng thủy chung như trong câu ca dao:
“Tay bưng chén muối đĩa gừng
Gừng cay muối mặn xin đừng quên nhau”
+ Là cách đặt tên con cái từ những vật dụng hàng ngày để mong may mắn hay ăn chóng lớn.
+ Là tập quán làm lúa nước gợi ra những gương mặt chăm chỉ, cần cù làm lụng “một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng”. Thấm vào trong hạt gạo bé nhỏ ấy là những giọt mồ hôi nhọc nhằn của người nông dân. Nên các động từ “xay, giã, giần, sàng” không chỉ là quy trình vất vả làm ra hạt gạo. Mà đó còn là lòng biết ơn đối với người làm ra nó, bởi:
“Ai ơi bưng bát cơm đầy
Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần”.
-> Cấu trúc câu thơ: “Đất Nước đã có; Đất Nước bắt đầu; Đất Nước có từ…” cho chúng ta hình dung cả quá trình sinh ra, lớn lên, trưởng thành của Đất Nước trong trường kỳ, trong tâm thức của con người Việt Nam bao nhiêu thế hệ.
Phân tích 9 câu đầu Đất Nước dàn ý
– Khổ thơ khép lại bằng sự khẳng định đầy tự hào: “Đất Nước có từ ngày đó”. “Ngày đó” là ngày nào ta không rõ nhưng chắc chắn “ngày đó” là ngày ta có truyền thống, có phong tục tập quán, có văn hóa mà có văn hóa nghĩa là có Đất Nước.
Đặc sắc nghệ thuật: Phân tích 9 câu đầu Đất Nước dàn ý
– Thể thơ tự do như văn xuôi.
– Sử dụng chất liệu văn hóa dân gian: ngôn từ, hình ảnh bình dị, dân dã, giàu sức gợi.
– Giọng điệu thơ biến đổi linh hoạt.
– Dùng đại từ Ta, Em, Anh linh hoạt, chuyển hóa vào nhau. Chất trữ tình thiết tha, chất chính luận sâu sắc.
– Bài thơ có sức truyền cảm lớn từ sự hòa quyện của chất chính luận và chất trữ tình.
Nhận xét, đánh giá: Phân tích 9 câu đầu Đất Nước dàn ý
– Lấp lánh trong đoạn thơ là hình ảnh đất nước thân yêu. Quá khứ của đất nước “ngày xửa ngày xưa” đồng hiện trong “miếng trầu bây giờ bà ăn”. Có đất nước anh hùng “biết trồng tre mà đánh giặc”. Có đất nước cần cù trong lao động sản xuất: “Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng”. Có nền văn hóa giàu bản sắc, nền văn hiến rực rỡ hội tụ qua thuần phong mĩ tục (tục ăn trầu, tục bới tóc), qua tục ngữ ca dao “gừng cay muối mặn”, qua cổ tích thần thoại, truyền thuyết.
– Có thể nói, đoạn thơ mở đầu trả lời cho câu hỏi về cội nguồn đất nước – một câu hỏi quen thuộc, giản dị bằng cách nói cũng rất giản dị, tự nhiên nhưng cũng rất mới lạ: nhà thơ không tạo ra khoảng cách sử thi để chiêm ngưỡng và ca ngợi đất nước hoặc dùng những hình ảnh mĩ lệ, mang tính biểu tượng để cảm nhận và lý giải, mà dùng cách nói rất đỗi giản dị, tự nhiên với những gì gần gũi, thân thiết, bình dị nhất.
– Giọng thơ thâm trầm, trang nghiêm; cấu trúc thơ theo lối tăng cấp: “Đất Nước đã có; Đất Nước bắt đầu; Đất Nước lớn lên; Đất Nước có từ”… giúp cho người đọc hình dung cả quá trình sinh ra, lớn lên, trưởng thành của đất nước trong thời gian trường kỳ của con người Việt Nam qua bao thế hệ. Đặc biệt là cách nhà thơ viết hoa hai từ Đất Nước (vốn là một danh từ chung) cũng đã giúp ta cảm nhận tình yêu và sự trân trọng của nhà thơ khi nói về đất nước, quê hương của mình.
– “Nếu như trong thơ Nguyễn Đình Thi, hình ảnh đất nước hào hoa, kiêu hãnh, lãng mạn và tràn đầy sức sống thì trong thơ Nguyễn Khoa Điềm hình ảnh đất nước lại giàu có về văn hóa, là sức mạnh của chân lý.” (Huy Văn)
Kết bài: Phân tích 9 câu đầu Đất Nước dàn ý
– Tóm lại, chín câu thơ mở đầu cho đoạn trích “Đất Nước” đã thật sự để lại những ấn tượng và cảm xúc sâu sắc cho người đọc về sự sinh thành và trưởng thành của đất nước. Bởi lẽ, đoạn thơ đã giúp cho tất cả mọi người, đặc biệt là thế hệ trẻ, những ai mà còn có những nhận thức mơ hồ về đất nước mình thật sự phải suy ngẫm.
– Bởi lẽ, đoạn thơ còn cho chúng ta hiểu được đất nước thật thân thương và gần gũi biết nhường nào. Từ đó đoạn thơ bồi dưỡng thêm cho chúng ta về tình yêu đất nước, quê hương mình và biến tình yêu ấy bằng thái độ, hành động dựng xây, bảo vệ đất nước.
